СОР № 1 Казахский язык и литература 9 класс Қазақ жазуының даму жолы

Қазақ жазуының даму жолы

Задание:

1. Мәтінді оқып, негізгі мәселені анықтаңыз.
Айман ЗЕЙНУЛЛИНА: – Елбасының мақаласында көтерілген латын әліпбиіне көшу мәселесі өте өзекті әрі орынды. Біз ендігі кезекте осы мақсатқа жету үшін не істеу керектігін ойлануымыз қажет. Себебі латын жазуына көшеміз деп айта салу оңай, ал оны жүзеге асыру үшін үлкен шараларды қолға алуымыз қажет. Ол үшін не істеу керек десек, біріншіден, латын графикасына өтудің оңы мен солын саралап алғанымыз жөн. Соған талдау жасап, мәтіннің оқу әуезін, әдісін, заңдылығын меңгеріп алуымыз керек. Екіншіден, кейбіреулер компьютердің көмегімен барлық дүниені латын әліпбиіне көшіре салуға болатынын айтады. Менің ойымша, бұлай жеңіл жол іздеген дұрыс емес. Мазмұнды оқулықтар мен әдебиеттің барлығын 100 пайыз сауатты етіп аударып шығу қажет, өйткені кезінде араб әрпінде жазылған небір әдебиеттер әлі күнге дейін шаң басып жатыр. Себебі біз оларды оқи алмай, қиналдық. Ал латын әліпбиіне көшетін болсақ, кешегі, бүгінгі рухани дүниелеріміздің бәрін сауатты қалпында аударып алсақ, кейінгі буын трагедияға ұшырамайды. Үшіншіден, латын әліпбиіне көшу үшін емле ережесінің сақталуына баса мән берген жөн. Яғни бірізділік, ортақ қағида болуы шарт. Өйткені латын графикасында жазғанның жөні осы деп әркім өз білгенімен әртүрлі таңбаны қоя берсе, мұның соңы сауатсыздыққа әкеліп соғады. Осының алдын алу қажет. Төртіншіден, балабақшаларда, мектептерде, жалпы оқу процесінде латын әріптерін жазуды үйрететін пән – каллиграфия (жазу өнері) деген сабақты енгізу қажет. Мұны тез арада қолға алған жөн. Сондай-ақ латын қарпін сауатты жазатын, оқитын мұғалімдер дайындау қажет. Осы бағыттағы жұмыстардың бәрін тез арада тиянақты атқара білсек, ұтарымыз мол болмақ.

2. Басты мәселемен байланысты ғаламдық проблемаларды жазып, көзқарасыңызды білдіріңіз.

Решение:

Негізгі мәселе:Мәтінде көтерілген негізгі тақырып латын әліпбиіне көшу процесі жайлы жазылған.Автордың нақты осы мәселеге деген көзқарасы қарастырылған.Яғни,бірден латын әліпбиіне көшу мүмкін емес екендігін анық айтады.Сөзбен айтып,оңай жолмен көше салу салғырттықтың белгісі екенін көрсетеді.Нақты түрде іс жүзінде барлығын ойластырып,жоспарлы шешімдермен әрекет еткен жөн деп кеңес береді.Латын әліпбиіне жауапты түрде қарау,болашақта жас ұрпақтың сауатты болуы үшін өте маңызды.

2.

1)Көп тілділіктің дамуы;

2)Жастардың тіл үйренуге деген қызығушылықтарының жоқтығы;

3)Сауаттылық жағына бей-жай қарау;

4)Білім саласының ішіндегі мәселелер;