Ответы СОР\СОЧ 7 класс

Бүтін көрсеткішті дәреже

a) Егер шаршының қабырғасын 2 есеге, 5 есеге, n есеге арттырса, онда оның ауданы қалай
өзгеретінін анықтаңыз.
Дескриптор Білім алушы
− ауданды табу үшін өрнек кұрастырады;
− ауданның қалай өзгеретінін анықтайды.
b) Егер текшенің қырын 2 есеге, 5 есеге, n есеге арттырса, онда оның көлемі қалай
өзгеретінін анықтаңыз.

Многочлены

Определите какие из алгебраических выражений, представленных в таблице являются многочленами.
Запишите их в стандартном виде, укажите степень и коэффициент.

Бүтін көрсеткішті дәреже

а) Текшені бояуға 40 г бояу жұмсады. Қыры берілген текшеден 3 есе артық болатын текшені
бояуға 350 г бояу жете ме?
b) Текше түріндегі ыдыс құбыр арқылы суға 40 минутта толады. Қыры бастапқы ыдыс
қырынан екі есе үлкен болатын текше тәріздес ыдысты сол құбырмен 5 сағат ішінде суға
толтыра аламыз ба?

Многочлены

Даны многочлены:

Найдите:

Запишите ответ в стандартном виде.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Сандарды негізі 3 болатын дәрежемен жазыңыз

Многочлены

Упростите выражение и найдите его значение:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Мысалдар мен олардың жауаптары арасында сәйкестікті орнатыңыз

Бүтін көрсеткішті дәреже

Есептерді шешіңіз
a) Тринидад мемлекетінің халық саны адам, ал оның жер көлемі
Осы мемлекеттегі халықтың орналасу тығыздығын (адам/км2) есептеңіз. Жауапты бүтінге
бейін дөңгелектеңіз.
b) Жер массасы кг, ал Марс массасы кг. Қайсысы артық: Жер массасы
ма әлде Марс массасы ма және қанша есе? Жауапты ондықтарға дейін дөңгелектеңіз.
c) Құлдар еңбегімен салынған Мысыр фараоны Хеопстың пирамидасының салмағы шамамен
алғанда 7,231∙106 т. Жүк тасымалдаушы вагон 64 т тасымалдай алады. Осындай салмақты
тасымалдау үшін мұндай вагондардан қанша қажет болар еді?

Многочлены

Докажите тождество:

Многочлены

Запишите математичекую модель следующих задач. Упростите полученные выражения.

i) На рисунке представлен план дачного участка. Найдите площадь закрашенной области.

ii) На парусной регате одна из яхт стартовала со скоростью a км/ч и плыла с этой скоростью t часов. Оставшееся время она плыла со скоростью на 7 км/ч большей. Сколько км проплыла яхта, если на прохождение дистанции она затратила 2t+3 часа?

Многочлены

Упростите выражение:

Многочлены

Разложите многочлен на множители:

Многочлены

Покажите, что:

Указание: используйте разложение на множители исходных многочленов А и В.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Хабардың ақпараттық көлемі деп – хабардың ұзындығын, яғни хабарды жазу үшін
пайдаланылған символдар санын атайды. Есептеуіш техникада хабардың ең кіші өлшемі бір
екілік разрядқа немесе 1 битке тең болады. Ақпаратты өлшеу бірлігі 1 битке тең. Одан
қолайлырақ өлшем бірлігі — сегіз екілік разрядтың жиынтығы — 1 байт, ол символдарды
кодтауда жиі қолданылады.
Сұрақ: Кітапта 290 бет бар, бір бетте 39 жол, әр жолда 67 символ бар. Бұл кітаптың
сыйымдылығы 1,44 Мбайт дискіге сыйғызуға бола ма? Жауабыңызды есептеп, ондық үлеске
дейін дөңгелектеңіз.

Бүтін көрсеткішті дәреже

a) Калькулятордың көмегіменөрнегінің мәнін тауып, оны мыңдық
үлестерге дейін жуықтаңыз.
b) Калькулятордың көмегімен есептеп, жүздік үлестерге дейінгі жуық мәнін табыңыз

Бүтін көрсеткішті дәреже

0,00030900 және 22,152348025 сандары берілген.
а) берілген сандарды жүзмыңдық үлестерге дейін жуықтап, нәтижені стандарт түрде
жазыңыз;
b) берілген сандарды жүздік үлестергее дейін артығымен жуықтап, нәтижені стандарт түрде
жазыңыз;
с) берілген сандарды мыңдық үлестерге дейін кемімен жуықтап, нәтижені стандарт түрде
жазыңыз

Бүтін көрсеткішті дәреже

Шамаларды бір өлшем бірліктен екінші өлшем бірлікке айналдырып, стандарт түрде
жазыңыз және төменгі бөліктегі жауабымен сәйкестендіріңіз

Бүтін көрсеткішті дәреже

Сандарды салыстырыңыз және неліктен үлкен немесе кіші екенін өз сөзіңізбен негіздеңіз.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Мұғалімге нұсқаулық: сұрақтарды слайд бетіне шығарып қоюңызға болады.
Математикалық диктант:
Келісетін болсаңыз 1 цифрын, ал келіспейтін болсаңыз 0 цифрын жазыңыз.
1. санынан кем
2. Стандарт түрде жазылған сандарды салыстыру үшін мәнді бөлігін салыстыру жеткілікті
3. Стандарт түрде жазылған сандарды салыстыру үшін санның ретін салыстыру жеткілікті
4. Санның реті үлкен болған сайын, санның өзі де үлкен болады
5. Егер санның реті теріс сан болса, санның өзі де теріс сан болады
6. Санның мәнді бөлігі үлкен болған сайын, санның өзі де үлкен болады
7. Егер санның реті оң сан болса, санның өзі де оң сан болады
8. Егер екі мәнді бөлігі теріс болатын стандарт түрдегі сандар берілсе, олардың үлкені сан
осінде координата басына жақынырақ орналасады

Бүтін көрсеткішті дәреже

Есепті шығарыңыз:
а) Жер массасы   ал Марстың массасы  Жер Марстан неше есе ауыр?
b)
— Сіздің жасыңыз нешеде?- деген сұраққа әкесі былай деп жауап берді:
— Менің жасымды табу үшін санын 600-ге көбейтіп, алынған көбейтіндіні
санына бөлу керек.Сонда менің жасымды табасың.
Әкесінің жасы нешеде?

Бүтін көрсеткішті дәреже

Амалдарды орындаңыз және нәтижені стандарт түрде жазыңыз.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Бос ұяшықтарды толтырыңыз:

Степень с целым показателем

Заполните таблицу:

Степень с целым показателем

Соотнесите:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Кестеде Күн жүйесіндегі планеталардың диаметрлері берілген. Планеталар диаметрлерін
стандарт түрде жазыңыз және оның мәнді бөлігі мен ретін көрсетіңіз.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Мұғалімге нұсқаулық: Tarsia бағдарламасының көмегімен жасалған домино ойынын
ойнату. Санды оның стандарт түрдегі жазуымен сәйкестендіріңіз. Оқушыларға ұсыныс,
алдымен «Start» жазуы бар карточкадан бастаңыз.

Степень с целым показателем

a) Заполните таблицу, указывая последнюю цифру значения степени:

b) Установите закономерность.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Тізбек аn = n³ формуласымен берілген.
а) тізбектің алғашқы бес мүшесін табыңыз _____; _____; ______; ______; ______
b) тізбектің оныншы мүшесін табыңыз ____________________________________

Степень с целым показателем

Определите, какой цифрой оканчиваются следующие выражения:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Сан тізбегінің белгісіз екі мүшесін анықтаңыз және заңдылығын жазыңыз:

Степень с целым показателем

В каком из случаев число 2 370000 записано в стандартном виде?

Степень с целым показателем

Докажите что:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Өрнектерді ықшамдаңыз:

Степень с целым показателем

При каком значении k верно равенство:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Есептеңіз:

Степень с целым показателем

Упростите выражение:

Степень с целым показателем

Вычислите значение выражения:

Степень с целым показателем

Вычислите рациональным способом:

Бүтін көрсеткішті дәреже

і) Төмендегі теңдіктерді ақиқат, жалғандыққа тексеріңіз.
іі) Жұбыңызбен жауап парағын ауыстырып дайын жауаптармен тексеріңіз.
ііі) Жұптаса отырып жалған теңдіктердің дұрыс шешімін көрсетіңіз.

Степень с целым показателем

Сравните числа:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Айнымалының қандай мәнінде келесі өрнектердің мағынасы болмайды:

Степень с целым показателем

1. a) Сторона квадрата равна 1 см. Во сколько раз увеличится площадь квадрата, если увеличить сторону в 5 раз.
2. b) Ребро куба равна 2 см. Во сколько раз увеличится объем куба, если ребро куба увеличить в 2 раза.

Степень с целым показателем

Дайте развернутый ответ:

Площадь сказочного города . Запишите чему равна площадь города в м²‚км²

Бүтін көрсеткішті дәреже

Өрнектің мәні болатындай айнымалылардың мүмкін мәндер жиынын табыңыз.

Степень с целым показателем

Длина ребра первого куба равна 3 см, а длина ребра второго куба — 6 см.
а) Найдите площадь основания и объем каждого куба.
б) Определите, как отношение длины ребра повлияло на отношение площадей?
с) Определите, как отношение длины ребра повлияло на отношение объемов?

Многочлены

Приведите одночлен к стандартному виду и укажите его коэффициент.

Көпмүшелер

көпмүшелерінің қосындысы х+7 бөлінетіндігін;

көпмүшелерінің айырымы 4 – у³ бөлінетіндігін көрсетіңіз.
Нұсқау: Берілген А және В көпмүшелерін көбейткіштерге жіктеуді қолданыңыз.

Степень с целым показателем

У Азата было 2 коробки по 15 кубиков в каждой. В первой коробке кубики с ребром 8 см, а во второй – с ребром 4 см. Азат построил 2 башни: одну — из кубиков, лежащих в первой коробке, другую — из кубиков второй коробки.
Определите:
a) какая башня имеет больший объём и на сколько кубических сантиметров?
b) как изменение длины ребра повлияло на изменение объема?

Степень с целым показателем

Многочлены

Составьте выражение для нахождения объема параллелепипеда, ответ запишите в стандартном виде

Многочлены

Найдите уменьшаемое, если вычитаемое равно 3х² — 2х, а разность двух двучленов равна 5х²-6х.

Степень с целым показателем

Установите соответствие между примерами и их ответами

Вычислите, используя свойства степени:

Многочлены

Разложите на множители:
a)2х(а-b)+a(a-b)
b)3x+3y-bx-by

Степень с целым показателем

Найдите при каких значениях переменных будут иметь смысл следующие выражения:

Для каждого из предложенных ниже равенств запишите, какое выражение стоит на месте

Многочлены

Напишите упрощенное выражение для определения площади закрашенной области

Степень с целым показателем

Найдите значение выражений, если это возможно:

Көпмүшелер

Көбейткіштерге жіктеңіз:

Запишите выражение в виде одночлена в стандартном виде.

Степень с целым показателем

Найдите верные утверждения

Көпмүшелер

Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығарыңыз

Вирус А имеет диаметр 0,000000003 метра. Микроскоп позволяет увеличить объект в 4000 раз.

а) Запишите диаметр вируса А в стандартном виде.

b) Запишите увеличение микроскопа в стандартном виде.

с) Каким будет диаметр вируса А под микроскопом при максимальном увеличении? Ответ запишите в стандартном виде.

d) Вирус В имеет диаметр м. Во сколько раз диаметр вируса В больше диаметра вируса А?

Степень с целым показателем

Вычислите:

Көпмүшелер

Өрнектегі * таңбасын теңдік дұрыс болатындай бірмүшелермен алмастырыңыз:

Көпмүшелер

Математикалық диктант: Берілген сөз тіркестерін тиісті ұяшықтарға орналастырыңыз.
— Жақшаны ашу;
— Көбейткіштерге жіктеу;
— Бірмүшені көпмүшеге көбейту;
— Көбейтіндіні көпмүше түрінде жазу;
— Ортақ көбейткішті жақша сыртына шығару;
— Көбейтінді түрінде жазу.

Степень с целым показателем

Упростите выражение:

Упростите выражение .

Результат запишите в стандартном виде.

Степень с целым показателем

Заполните таблицу по образцу

Көпмүшелер

Өлшемдері 40∙50 см² және 36∙52 см² болатын екі тіктөртбұрыш берілген. Осы
тіктөртбұрыштардың әр қабырғасын бірдей см-ге қысқарту арқылы аудандары тең болатын
тіктөртбұрыштар алуға бола ма? Жауабыңызды жазбаша шығару жолымен негіздеңіз

При каком значении а произведение тождественно равно многочлену, не содержащему ?

Степень с целым показателем

Дана последовательность чисел: 1, 8, 27, 64…
a) Определите закономерность
b) Найдите десятый член последовательности
c) Является ли 216 членом данной последовательности?

Көпмүшелер

Төмендегі көпмүшелердің қайсысы 2x³ − хy²− у³ үшмүшесімен тең мағыналы екендігін анықтаңыз:

Көпмүшелер

Берілген фигуралардың боялған бөлігінің ауданын табыңыз:

Степень с целым показателем

a) Запишите число в виде степени с основанием 10:

b) Запишите число в стандартном виде:

Көпмүшелер

Ағайынды екі баланың бірі екіншісінен алты жасқа үлкен, оның жасы осыдан екі жыл
бұрын екі есе үлкен болатын. Балалардың жасы нешеде?

Степень с целым показателем

a) Используя стандартный вид числа, запишите:
1) В сутках 86400 с
2) Атмосферное давление на высоте 100 км равно 0, 000024 мм ртутного столба
3) 1 ккал равна 0,00419 кДж
4) 1 сек составляет 0, 0002778 ч

b) Укажите значащую часть и порядок числа.

Көпмүшелер

Көпмүше түрінде жазыңыз:

Өрнекті ықшамдаңыз

Степень с целым показателем

В таблице даны диаметры планет Солнечной системы. Запишите диаметры планет в стандартном виде. Укажите их значащие части и порядки.

Көпмүшелер

Жұптық жұмыс. Ой қозғау.
a) Тіктөртбұрыштардың аудандарын екі түрлі тәсілмен анықтаңыз:

b) Табылған тіктөртбұрыш аудандарының өрнектері бойынша қандай қорытынды жасауға
болады?

Степень с целым показателем

Выполните действия над числами. Ответ запишите в стандартном виде.

Көпмүшелер

Берілген екі таңбалы санның ондық цифры бірлігінен төрт есе үлкен. Берілген саннан
оның цифрларының орны ауысқанда шыққан санды азайтсақ, айырма 54-ке тең болады.
Берілген екі таңбалы санды табыңыз.

Степень с целым показателем

Решите задачи:
a)
-Сколько тебе лет?- спросил Незнайка у отца.
Он ответил:

Дәреженің қасиетін қолданып, өрнектің мәнін есептеңіз

Көпмүшелер

Боялған фигуралардың аудандарын табыңыз:
Мұғалімге нұсқау: деңгейлік топтарға бөлінген оқушыларға арналған тапсырмалар.

теңдігіндегі М әріпін қандай бірмүшемен алмастырғанда теңбе-теңдік шығады.

Степень с целым показателем

Сравните числа:

Көпмүшелер

1) Айталық, A = x² − 2xy + y² , B = 2x² − y² ,C = x² − 3xy болсын.
а) A + B − C ;
b) − A + B − C өрнектерін ықшамдаңыз.

Степень с целым показателем

Верно ли неравенство:

Көпмүшелер

Көпмүшені стандарт түрге келтіріп, 2a² + b көпмүшесіне тең немесе тең болмайтынын анықтап, сәйкесті символды қойыңыз.

Бірмүшені стандарт түрге келтіріңіз

Көпмүшелер

Төмендегі алгебралық өрнектердің ішінен көпмүшелерді теріп жазыңыз және кестені
толтырыңыз:

Степень с целым показателем

Переведите единицы измерения и ответ запишите в стандартном виде:

Жердің массасы кг, ал Юпитердің массасы   кг.
а) Осы массаларды көбейтіңіз және жауабыңызды стандарт түрде жазыңыз

b) Жердің массасы мен Юпитердің массасының қайсысы үлкен және неше есе үлке екенін анықтаңыз және жауабыңызды стандарт түрде жазыңыз.

Көпмүшелер

— өрнегін:
а) бірмүшенің квадраты түрінде;
b) бірмүшесінің біреуі болатын екі бірмүшенің көбейтіндісі түрінде;
с) бір бірмүшенің коэффициенті 2, ал екінші бірмүшенің дәрежесі 5 болатын екі бірмүшенің көбейтіндісі түрінде жазыңыз.

Степень с целым показателем

За летний сезон улов рыбы на Балхаше составил 2 096 тонн.
а) запишите данное значение в стандартном виде
б) выразите вес пойманной рыбы в килограммах, центнерах

Көпмүшелер

Төмендегі бірмүшелерді стандарт түрдегі бірмүшеге келтіріңіз:

Степень с целым показателем

a) Выполните округление чисел по избытку до сотых, ответ запишите в стандартном виде:

i) 2,408005; ii) 0,3459; iii) 0,0888….

b) Выполните округление чисел по недостатку до тысячных, ответ запишите в стандартном виде:

i) 5,4231; ii) 0,67322; iii) 10, 1111….

Бірмүшені көпмүшеге көбейтуді орындаңызЖауабыңызды
стандарт түрде жазыңыз.

Көпмүшелер

Төмендегі алгебралық өрнектердің ішінен бірмүшелерді теріп жазыңыз және кестені толтырыңыз:

Степень с целым показателем

Деталь, масса которой равна 54,12705 г была взвешена на весах. Весы имеют цену деления шкалы 0,1 г. Полученный результат взвешивания 54,1 г. Найдите абсолютную и относительную погрешности этого приближенного значения.

Көпмүшені көбейткіштерге жіктеңіз

Степень с целым показателем

а) Солнечный луч достигает Землю через 9 минут. Найдите растояние между Солнцем и Землей.

b) Расстояние, которое проходит солнечный луч за календарный год, называется Световым годом. Вычислите длину Светового года.

Степень с целым показателем

Выразите в граммах массу одного атома водорода, гелия, алюминия и свинца, зная, что:
Масса атома водорода равна 1,008 а.е.м
Масса атома гелия равна 3, 016 а.е.м
Масса атома алюминия равна 29,99 а.е.м
Масса атома свинца равна 205,97 а.е.м

Бүтін көрсеткішті дәреже

Кестені толтырыңыз:

Степень с целым показателем

В 2011 году численность населения Земли составила 7 млрд человек. Примерная численность населения через х лет после 2011 года или за х лет до этого времени может быть рассчитана по формуле

Запишите выражение для вычисления численности населения Земли и определите примерную численность населения: а) в 2017 г; б) в 2005 г.
Подсказка. Определите, какой знак должен иметь показатель степени х в каждом случае.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Сәйкестендіруді орнатыңыз

Степень с целым показателем

Решите следующие задачи:

Многочлены

Среди представленных в таблице алгебраических выражений найдите одночлены. Запишите их в стандартном виде, укажите степень и коэффициент.

Элементы статистики

i) Для контрольной работы был создан тест из 7 заданий. Количество верных ответов, полученных каждым из 50 учащихся, было представлено в виде таблицы частот. Найдите пропущенное значение частоты.

ii) Для определения плана выпуска женской обуви фиксировалась относительная частота (в процентах) размеров проданной в течении месяца обуви. Найдите пропущенное значение относительной частоты.

iii)  Ученики 7 класса решили выяснить какое количество времени они затрачивают на выполнение домашней работы по математике. В таблице фиксировалось время в минутах и относительная частота. Найдите пропущенное значение относительной частоты.

Бүтін көрсеткішті дәреже

a) 7 санын дәрежеге шығарғанда пайда болатын сандар қандай цифрмен аяқталады? Кестені
толтырыңыз:

b) Заңдылықты құрастырып, жазыңыз.
c) Алынған мәліметтерді қолданып, 7521 саны қандай цифрмен аяқталатынын анықтаңыз.

Многочлены

Представьте выражение в виде одночлена стандартного вида:

Бүтін көрсеткішті дәреже

і)  өрнегі берілген. Өрнектің мәні қандай цифрға
аяқталатынын табыңыз.
іі) 0, 1, 5 және 6 цифрларымен аяқталатын сандар дәрежелеріндегі заңдылықты жазыңыз.

Многочлены

Выполните действие, запишите ответ в стандартном виде.

Бүтін көрсеткішті дәреже

Өрнекті ықшамдаңыз

Многочлены

i) Вместо «*» запишите такой одночлен, чтобы выполнялось равенство:

ii) Представьте заданное выражение в виде квадрата или куба некоторого одночлена:

iii)Вместо «*» запишите такие одночлены, чтобы получилось верное равенство:

Бүтін көрсеткішті дәреже

Тиімді тәсілмен есептеңіз

Read the text carefully and do the tasks below.

Most people would agree with the definition of good health as being in a state where you are free from sickness. Despite this, there are many different opinions about how a person can actually have good health. People used to only think of their health when they are sick. But these days more and more people are taking actions to make sure that they don’t get sick. One of the ways to feel healthy and to stay in shape in the same time is to lead a healthy lifestyle.
Having a healthy diet can help promote good health. Food like vegetables and fruits should be eaten several times each day. It is also important to eat food high in fiber such as beans, grains, fruit and vegetables. Fiber helps your body to digest the food you eat. It also helps your body in other ways such as decreasing the chance of getting some cancers, heart disease and diabetes. Avoiding food with a lot of sugar, salt and fat is a good idea. Eating these kinds of foods can lead to a variety of health problems. The main one is obesity. Obesity means having so much fat on your body that you are risking your health.
However, eating junk food is very popular among young people. Everybody knows that fast food is cheap and quick. However, it is not as tasty as food cooked at home. Young people prefer to eat pizzas, hamburgers and French fries but they should eat soup instead. Fast food companies spend lots of money to make people believe that fast food is cool. Consequently, the average American eats three hamburgers with French fries a week. Is it surprising that 14% of American teenagers are obese?
Nowadays, there is a health care organization, which is devoted to create new eating habits so that we can have a healthier generation. Researchers hope that in future food companies will be more worried about how to make food healthy and not how to make money.
52
1. Choose the correct answer. 1. The author thinks that people worry about their health if … A. they are ill B. they visit a doctor C. they feel good D. they get stress

2. Having a healthy lifestyle helps people to A. make friends B. cut out healthy products C. keep fit D. eat bigger portions
2. Each sentence has a mistake. Underline the mistake in each sentence. Replace it with the correct information. Write no more than THREE words. 3. According to the text, cavity can become a health problem through eating food with a lot of sugar, salt and fat.
4. According the text, fast food doesn’t cost much and it is as delicious as homemade food.
5. According to the text, young people try to show that junk food is cool.
6. According to the text, a health care organization works on a new menu to make a generation healthier.

Hobbies and Leisure

Listen to the conversation of two friends and choose the correct answer A, B, or C.

Go to this link: http://www.esl-lab.com/nightlife/nightliferd1.htm

1. What is Stuart planning to do with his friends?
A) go for a drive and have a picnic
B) watch a football game
C) see a movie and have dinner

2. Why does Amy say she can’t go with them?
A) She has to study for an exam.
B) She doesn’t have any spending money.
C) She already has plans to attend a party.

3. What are they planning to do at the end of the evening?
A) watch a video
B) have a party
C) play some games

4. How is Amy getting to the activity?
A) She’s driving her car.
B) Stuart’s giving her a ride.
C) She’s taking the bus.

5. What time does Amy want to be home?
A) at 10:30 p.m.
B) at 11:30 p.m.
C) at midnight

Hobbies and Leisure

Work with your partner. Ask questions to your classmates about hobbies.
Learners work in pairs. The task is to ask questions to classmates.

Carry out a Survey
Example:
A: Excuse me, I’m doing a survey on hobbies.
Would it be OK if I asked you a few questions?
B: Sure. Go ahead.

Write your results.
I have asked questions _____________________________________
I have learned that________________________________________

Hobbies and Leisure

Learners are divided into pairs; each pair is given 2 different pictures. Learners are not allowed to show their pictures to each other. Learner A gives clear description of his/her picture, while the Learner B listens carefully to this description and draws a picture close to it. They can ask questions for more details. Learners reverse their roles. Having completed the task they compare their pictures with original.
These pictures can be used as an example.

Learner A. You are given two pictures. You are not allowed to show them to your friend. Describe these pictures to your partner. You can answer some questions of your partner. Compare pictures. Swap the roles.

Example: I want to tell you what I can see in my picture…

Learner B. Listen to the description of the pictures. You are not allowed to look at them. Draw pictures of what you listen. You can ask different questions to get more information. Compare your pictures with the original. Swap the roles.

Hobbies and Leisure

Read the text and identify the aim of it. Choose the heading for the text from suggested list. Explain your answers.

My hobby is reading. Some people think that as more and more people have televisions in their homes, fewer and fewer people will buy books and newspapers.
Television has not killed reading, however. Today newspapers and magazines are sold in very large numbers. And books of every kind are sold more than ever before. Books are still a cheap way to get information and entertainment.
Books at home are a wonderful source of knowledge and pleasure, and some types of books should be in every home. Every home should have dictionaries. Every home should have an atlas of the world, with large maps. A good encyclopedia is useful, too, because there you can find information on any subject.
It is important to have some fiction on your shelves, too. Then you can relax with a good story, or from time to time you can take a book of poems off your shelf and read the thoughts and feelings of your favourite poets.

1. The aim of the text is
A) to promote watching television
B) to increase the interest in reading
C) to present that books are very expensive way to pick up information and entertainment.

2. The suitable heading for this text is
A) People must read the books
B) I am interested in collecting books
C) Reading is a useful hobby

Retrieved from http://www.alleng.ru/engl-top/254.htm

Hobbies and Leisure

Learners are in pairs. They are given the texts A and B. They are not allowed to show texts to each other. Learner A reads his/her text once to Learner B. Learner B marks sentences True or False while listening to the text. Learners take turns.

You are given the texts. Do not show your texts to each other. Read your story to your friend. Listen and mark sentences True or False. Swap the roles.

Learner A
Text А
MY HOBBIES / INTERESTS
My name is Luke. My favourite hobby is photography. When I have time I take lots of pictures. I take photos when I’m at my grandparents’. They live in the country, near the forest and have a big garden. It’s an ideal place for me. Sometimes I encounter some animals there. I try to take a picture of them. My Dad helps me to choose the best photos. I send them to magazines. I won a photo competition once. I’ve got a beautiful album called “wonders of the World”. Dad says we are going to our grandparents’ for the weekend. I can’t wait! I will be able to take lots and lots of photos.
Also I have my board games. I can play Monopoly or Scrabble with Dad or Mum. I also have Trivia quizzes or the Millionaire. These are my favourite games that have cards with lots of questions about sport, people and the world around us. They are great!

Find out if it is True or False from Text A

1. He doesn’t like board games. __________
2. They have two computers at home. __________
3. He likes playing hide and seek. __________
4. He enjoys being Aragon. __________
5. He likes playing football. __________

Learner B
Text B

MY HOBBIES / INTERESTS
I also like both computer games and board games. We have one computer at home but sometimes Dad brings home his laptop and we can play a network game.
My favorite computer games are strategy, sport and adventure games. I got my first computer two or three years ago and my first game was FIFA 2003. This is a game where you play different football teams. It was great. My favorite adventure game is Broken Sword III. As for strategy games, I like Command Conquer best.
When I’m outside with my friends we also play certain games. Not the silly games for little children, like hide-and-seek or piggy-in-the middle, but more serious things. We play pirates, who fight with each other to get the treasure or the Lord of Ring – I like to be Aragon best. And of course there is nothing better than good game of football played with your friends!

Find out if it is True or False from Text B
1. His favorite hobby is playing games. __________
2. His grandparents live in the village. __________
3. He took part in a competition. __________
4. He is never bored with computer games. __________
5. He plays board games with his parents. __________

Hobbies and Leisure

Val’s Garden
I am new to the city. I do not know anyone. But an old woman lives next door. Her name is Val. She gives me a big box of vegetables.
She grows them in a garden by the sidewalk. There are carrots, tomatoes, beans, and peas. They are the best vegetables I ever ate. Val lives alone, too. But she seems happy in her garden. She loves plants. Sometimes, I can hear her talking to them. Maybe that is why they grow so big.
One day, I stop seeing Val in the garden. I see people take many boxes from her home. Weeds grow in her garden. The dirt is dry. The plants look sad. Val must have passed on.
So I pull the weeds. I water the garden. I even talk to the plants.
Then a family moves next door. They are new to the city. They do not know anyone. And I give them a big box of vegetables from Val’s garden.

1. What kind of vegetable did Val not grow?
A) tomatoes
B) carrots
C) corn
D) beans and peas

2. Why was the new family lucky?
A) They moved into a good neighborhood.
B) They had lots of friends in town.
C) They were lucky because the writer of the story took care of Val’s garden even after she died.
D) They had good jobs.

3. What is something that the writer of the story did not do after Val died?
A) pull the weeds
B) water the garden
C) talk to the plants
D) learn about Val’s family

Hobbies and Leisure

Read the definition and write the word from the text.
1. a wild plant growing where it is not wanted __________________
2. long, thin, orange-coloured vegetables. They grow under the ground, and have green shoots above the ground. __________________
3.a paved path for pedestrians at the side of a road __________________

Hobbies and Leisure

Read the text and choose the right explanation to the word.

Nowadays everybody knows that people are very busy and do not have much time to spare. It is necessary to have hobbies or leisure activities to make life more interesting and exciting. There are so many of them to choose: painting, computer programming, photography, fishing, gardening, cooking, dancing, learning languages, collecting something, etc.
Each person chooses his own way of spending time, either active or passive, which depends on his or her character and age.
Some people prefer doing sports for example, football, volleyball, basketball, mountain climbing, horse riding, karate, judo etc. There are many sports clubs, swimming pools, gyms and sport grounds for everybody who loves sports. Sport makes you healthy, strong and more sociable.
Travelling is also a good way to spend free time. Visiting new places, seeing sights and meeting new people is very exciting and relaxing. You can travel by car, by ship, by train, by plane or you can go hiking to the riverbank, to the forest or to the seashore. It is wonderful to put up a tent, make a fire and spend time in a picturesque place.

1. to spare
A) someone has more than enough of (something)
B) to need (someone or something) for support, help,
C)to like (someone or something) better than someone or something else
D) to allow (time) to pass in a particular place or while doing a particular activity
2. exciting
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people
3. depend on
A) someone has more than enough of (something)
B) to need (someone or something) for support, help,
C) to like (someone or something) better than someone or something else
D) to allow (time) to pass in a particular place or while doing a particular activity
4. sociable
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people

5. relaxing
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people
6. picturesque
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people

Hobbies and Leisure

Read the text and choose the right explanation to the word.

Nowadays everybody knows that people are very busy and do not have much time to spare. It is necessary to have hobbies or leisure activities to make life more interesting and exciting. There are so many of them to choose: painting, computer programming, photography, fishing, gardening, cooking, dancing, learning languages, collecting something, etc.
Each person chooses his own way of spending time, either active or passive, which depends on his or her character and age.
Some people prefer doing sports for example, football, volleyball, basketball, mountain climbing, horse riding, karate, judo etc. There are many sports clubs, swimming pools, gyms and sport grounds for everybody who loves sports. Sport makes you healthy, strong and more sociable.
Travelling is also a good way to spend free time. Visiting new places, seeing sights and meeting new people is very exciting and relaxing. You can travel by car, by ship, by train, by plane or you can go hiking to the riverbank, to the forest or to the seashore. It is wonderful to put up a tent, make a fire and spend time in a picturesque place.

1. to spare
A) someone has more than enough of (something)
B) to need (someone or something) for support, help,
C)to like (someone or something) better than someone or something else
D) to allow (time) to pass in a particular place or while doing a particular activity
2. exciting
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people
3. depend on
A) someone has more than enough of (something)
B) to need (someone or something) for support, help,
C) to like (someone or something) better than someone or something else
D) to allow (time) to pass in a particular place or while doing a particular activity
4. sociable
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people5. relaxing
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people
6. picturesque
A) spending time resting or doing something enjoyable
B) causing feelings of interest and enthusiasm
C) very pretty or charming
D) liking to be with and talk to other people

Entertainment and media

Listen to her telephone interview with Callum. Which of these different types of media does he use a lot? CD1. Tapescript 2.
Go to this link to listen “Language Leader” p.22 SB Pre-Intermediate.

Newspapers magazines television radio the Internet

Hobbies and Leisure

Teacher studies or revises this material together with learners.

What are compound adjectives?

Compound adjectives are adjectives that are made up of two or more words usually with hyphens (-) between them.
Examples:
• An English-speaking country
• A time-saving gadget
• A thirty-floor building
How are compound adjectives formed?
Compound adjectives can be formed as follows:
• Adverb-past participle / noun + ed
a well-known writer
a brightly-lit room
deeply-rooted traditions
a well-mannered girl
• Adjective-present participle (verb + ing)
a good-looking boy
a free-standing tower
• Noun-past participle
a tongue-tied boy
a sun-dried fruit
• Adjective-past participle / noun + ed
a short-sighted man
a long-haired lady
• Noun- adjective
a world-famous singer
• Adjective- noun
a last minute solution
deep-sea diving
• Noun-noun
a part-time job

Check yourself. Divide compound adjectives below into four columns. One is done for you as an example.

An old — established tradition, a green — eyed boy, a dark-blue uniform, a bad — tempered man, a navy — blue hat, an old — looking building, a fast — running horse, a home — made cake, blue — uniformed soldier, a heart — breaking story red — roofed house, a well — known actor.

Hobbies and Leisure

Task
Look at the pictures below and express your opinions and ideas.
Learners can work in groups or in pairs. Suggest discussing the following question to your learners.
Teacher: Men have various hobbies, depending on geographical location and national traditions of their countries. What do you think about the following topic?
“Hobbies of men in different countries”

1. Can you guess men of what country like doing it? Why?(American, English, Brasilian,Italian, Norwisian)
2. What suggested hobbies are popular in Kazakhstan? Why?

Gardening

Teaching dogs to do tricks

Winter hunting

Talking/ Chatting

Playing football

Hobbies and Leisure

Work in pairs and do the matching of the given pictures and the words below them. Take turns in describing hobbies using the learned vocabulary.

Teacher shows a slide or a picture with different hobbies. Teacher monitors the learners’ participation in the discussion and level of knowledge of the learned vocabulary while learners do matching exercise.

1. PARACHUTING
2. PLAY BASKETBALL
3. CUBA DIVING
4. RUNNING
5. RIDE A HORSE
6. BUNGEE JUMPING
7. PLAY CARDS
8. SLEDGING
9. SNOWBOARDING
10. PLAY FOOTBALL
11. ROLLERBLADING
12. HIKING

Hobbies and Leisure

Write three paragraphs essay about your dream hobby. Make up about 3 sentences using if/unless as first conditional, 3 sentences with defining relative clause with proper connectors.

Example: If I choose my dream hobby, I will be a chef. I think that people who like cooking are very creative, because they make different recipes.

Use the following structure:

Introduction: Why hobbies are important.
Main body: Describe your dream hobby.
Conclusion: Every person should have his own hobby.

Hobbies and Leisure

Look at the table below. Read the name of the activity, brainstorm ideas for the possible dangers and risks. Write a paragraph, answering the question why you do not want/want to do it. Fill in the table. Number 1 is done for you.
Learners work individually, they fill the table in and write down a short paragraph using the adverbs worse, more carefully, less, more, sooner, better. Learners exchange the works and do proofreading. Learners are allowed to make corrections, expressing likes and dislikes.

Hobbies and Leisure

Listen carefully and write the words in proper places. Picture 1 is done for you.
Teacher spells the words of hobbies twice in a quick tempo. Teacher can use a shorter list on his/her own initiative (parachuting, diving, drawing, skateboarding, snowboarding, horse riding, sledging, hiking, sunbathing, hunting, planting, mending).

Hobbies and Leisure

Work in groups of 4-5. Look at the pictures below and make up a short story in written form. Use these questions to write your short story.
What do you think about such kind of a family rest?
Why is it important to have a free holiday time together with your parents? Why do you think so?
Recall your last trip with your family. Where did you go? What did you do there? Who did you meet with?

Teacher informs learners that number of words is not important. After they swap their papers with another group and evaluate the paper of the peers. Each group evaluates the other group ideas before the class with 2 advantages and 1 recommendation.

Example: Last summer was unforgettable for me. I spent a week together with my family.

Hobbies and Leisure

Read the text and put punctuation marks in proper places.

Teacher suggests learners to work in groups or in pairs. Learners are given the task to put punctuation marks in a piece of writing.

Hobbies and leisure time
When a person is not at work or at school we say that he has free time he can do whatever he wants but most people prefer not to waste their time they usually devote it to something interesting they go shopping play sport games read books in big cities people spend their free time by going to the theatre cinema museums art galleries concert hall fitness or disco clubs a person can choose any of them when the weather is fine most people prefer to go for a walk along the streets with their friends or get out of the city.

Hobbies and Leisure

Read your story to your peer and explain the choice of your punctuation marks. Swap the roles.

After having done the task, learners present the writing in pairs explaining their choice.

Hobbies and Leisure

Listen to two people talking about their free time. Are the sentences True or False? You will listen to the recording twice. CD2. Tapescript 1.

Example: Jack likes rock music. True
1. Jack does not love watching sport. _______
2. Jack loves horror films. _______
3. Jack sees his sister every week. _______
4. Jenny likes Chinese food and Jack loves Mexican food. _______
5. Jenny loves soap operas. _______
6. Jenny likes flying. _______

Hobbies and Leisure

Read nouns in the box and choose only abstract nouns. Complete the table with 11 abstract nouns. There are more than 11 of them in this task. Number 1 is done for you
Learners work in pairs or in small groups. Teacher monitors the work in a group and elicits knowledge of the grammar points.

Hobbies and Leisure

Discuss with your partner what parts the complex nouns below are. After the discussion give two examples of complex nouns on the topic “Hobbies and Leisure”.
Football, basketball, table tennis, ski jumping, sky diving, swimming pool, rock collecting, beekeeping, scrap making.

Your examples:_________________________________________

Hobbies and Leisure

Choose the correct pronoun. Underline the right one.

Example: Did mother find my shoes?

1. Mrs. Baker wants to see my/your homework.
2. Can Jake bring over his/her baseball cards?
3. Samantha will fix her/herself bike tomorrow.
4. The cat broke its/it leg.
5. I made these cookies themselves/myself.
6. You yourself /itself asked Jake to come.
7. My teacher didn’t know the answer herself/himself.
8. We would like to finish the renovation before Christmas our/ourselves.
9. They them/themselves told me the lost shoe wasn’t a problem.

Hobbies and Leisure

Write sentences about your hobby. You should write full sentences. Use some connectors and linking words but, and, because, when, while, etc. Include the following information:

 Example: I like skiing because it is a healthy activity.

What your hobby is?

_____________________________

When and who you usually do it with?

_____________________________

Why you like doing it?

____________________________

Is your hobby popular among teenagers?

_____________________________

Hobbies and Leisure

Complete the following exercise with LITTLE or A LITTLE, FEW or A FEW.

1. He was sad because he had ___________ friends.
2. Contrary to my wife I only need ___________ minutes to get ready in the morning.
3. A hundred years ago, ___________ teenagers could read and write in this country.

Communication and Technology

Read the text and complete the task.

Kate and the Internet
Kate’s first class starts at eight o’clock in the morning and it is 1.30a.m now. The only sound that you can hear in Kate’s small room is the clicking of a computer keyboard. Her mum does no longer know what to do. Every day, it’s the same. “Kate does no longer pay attention to her studies or to the report she has to present next week. She ignores all types of homework. Her mother says: “She cares only about the conversations she carries on with people from all over the world without caring about her grades or her friends in real life”.
The Internet access in American households increases, that’s why the number of teenagers who spend a long time of their lives online, has increased too. Psychologists say: “Look out! An increasing number of teens is going into a new form of addiction”. In an interview Kate declared: “I’m destroying my future and I am becoming isolated from the society,” “I failed English last year… I didn’t care about my studies but at least, I feel free. In fact, I can talk to others about any topic without being afraid of the consequences”.

Match parts of sentences in column (A) with parts of sentences in column (B). Write the answers in column (C).
Example: 0.The only sound that you can hear in Kate’s small room
d) is the clicking of a computer keyboard.0-d

Hobbies and Leisure

In each gap, write either «MUCH» or «LITTLE» or «MANY» or «FEW».

1. Mathematics is a subject I know very ________of.
2. She’s gone already? But I am only _______ minutes late!
3. «Give that beggar _______ extra money», the old man said.

Hobbies and Leisure

Fill in the dialogue with “Too much” or “How much” or “How many” or “A lot”.

A: Would you like some cheese?
B: Yes please but not _____________.
A: Can you pass me some envelopes?
B: ___________?
A: ___________ people came?
B: ___________.

Space and Earth

Make a travel brochure.  Visit the link to the site http://zunal.com/introduction.php?w=1684  and learn how to do this task. Include the following information into your writing piece.

 Travel brochure

1. a color drawing of the planet
2. at least five (5) facts about the planet
3. a nickname for the planet (one that you have made up)

3.an advertising motto or slogan that encourages tourists to visit this planet

Communication and Technology

Read the examples and make up your own questions. Ask and answer them. Assess each other according to the Assessment sheet.
Learners work in pairs. Firstly, one learner answers the questions the second learner assesses him/her on the criteria then they swap the roles. Teacher decides and includes in the Assessment sheet what vocabulary will be checked in this speaking task.

Example:
1. What piece of technology can’t you live without? Why?
2. How often do you watch TV? Explain your answer.
3. What’s your favourite gadget to communicate with friends? Explain your answer.

Possible answers:
1. I can’t live without a cell phone because of its practical use.
2. I watch TV only at weekends, because I don’t have much time.
3. I’m fond of a cell phone and the reason is that it connects me to the world.

Name____________________________ Date_____________________________

Assessment sheet

Hobbies and Leisure

Complete the sentences using Gerunds. Don’t change the meaning of the sentence.

1. My friends talk on the phone for hours.

My friends enjoy ________________________.

2. I do my housework and then I usually watch TV.

After _________________________________.

3. I really don’t need to go to the shops on Sunday

I can’t stand ___________________________.

Hobbies and Leisure

Complete the task using infinitive.

1. Laura didn’t want to tell me the secret.
Laura didn’t feel like _________________________.
2. My parents use the car more often than the motorbike.
My parents prefer ____________________________.
3. She sent me an email. I phoned her.
Instead of __________________________________.

Communication and technology

Read the text and complete the task.
Computers

A computer is a programmable machine designed to automatically carry out a sequence of arithmetic or logical operations. The first use of the word «computer» was recorded in 1613, referring to a person who carried out calculations, or computations, and the word continued with the same meaning until the middle of the 20th century. From the end of the 19th century the word began to take on its more familiar meaning, a machine that carries out computations
At the beginning, computers were as big as a large room. It is only later they have become smaller and smaller, accessible to anyone. This has given way to personal computers. Later developers created new applications to help users perform many things from word processing to image editing. A large scale of programs, some free and others costly, have opened new horizons in information technology.
Now computers have noticeable impact on social relations. They have enabled entirely new forms of social interaction, activities, and organision. With the Internet, working with computers has become a part of our daily lives thanks to its basic features such as widespread usability and access. In addition to face-to-face communication that characterized humans for centuries, a new form of virtual communication has become more predominant.

Choose True or False.
1. The word computer is a new term.
A. True
B. False
2. Computers were accessible to anyone at the beginning.
A. True
B. False
3. All computer applications are free.
A. True
B. False
4. Computers and the Internet have shaped new social relations.
A. True
B. False

Communication and technology

Answer the questions and speak before the other groups. You have 5 minutes to be ready and 5 minutes to present your ideas.

Learners work in the groups of 3-4. Teacher prepares two discussion tasks for learners. Teacher gives 5-8 minutes for them to brainstorm the ideas and present their findings to the class.

Question 1.
In today’s world, is a phone a necessity for people of all ages, or is it just a luxury item? Why or why not? How do people who grew up without mobile phones feel about this?

Question 2.
Many teachers have concerns about Learners’ use of cell phones at school and in the classroom. Think of three reasons for and against this issue and explain your ideas from your own experience.

Communication and technology

Work in small groups of up to 4-5. You have jumbled pictures. Put them in the order of sequences. Exchange the results with other groups.
Assess other groups with 2 pluses and 1 recommendation.

Warm up: Before looking at the picture, ask the learner if she/he has ever bought anything from a shop and had to return it. What happened?

Jumbled pictures – speaking. Cut the pictures up and jumble them up. Teacher and learner look at them one by one, and discuss what is happening in each picture. When you have discussed each picture put them in order and tell the story.

Alternative class activity. Show the learners the first and last pictures and ask them to speculate what the story will be about. Give each learner one or two of the cut-up pictures. Tell them not to show it to the others. Learners take it in turns describing their pictures to the group. The group listens to the description and decides what a good order will be. Finally learners look at all the pictures and revise their story if necessary.

Communication and technology

Work in groups of 3-4. Answer the question: “Are computers friends or troubles in teenagers’ study in modern world?” You have 5 minutes to brainstorm the ideas. Fill in the table with 3 positive and 3 negative reasons.

Learners swap the papers and read the information of the other groups. Make comparison where it is possible. Learners discuss the results in any possible way.
Suggest learners to look at the map of 10 top countries with the highest number of Personal Computers.

Communication and technology

Work in groups of 3-4. Answer the question: “Are computers friends or troubles in teenagers’ study in modern world?” You have 5 minutes to brainstorm the ideas. Fill in the table with 3 positive and 3 negative reasons.

Computers and study
Write 3 positive reasons in what way computers help you in your study Write 3 negative reasons in what way computers distract you from study
1. 1. Addiction
2. 2.
3. 3.

Learners swap the papers and read the information of the other groups. Make comparison where it is possible. Learners discuss the results in any possible way.
Suggest learners to look at the map of 10 top countries with the highest number of Personal Computers.

Task 2

Look at the map. Make some predictions what the map tells us about.
Together with your group give a summary including some interesting information.
Present the information in the following way:
It is interesting to us to know that
_________
We have learned that
________________

Example: It is interesting to us to know that India has the most number of computers than Italy and Brazil.

Communication and technology

Listen to the story about mobile phones and choose the right option. You will listen twice.
Go to this link to listen information: http://www.esl-lab.com/ramfiles/smartphone.wax

1. The young man says he needs a new phone because
A) his parents took his last one
B) someone stole his last one
C) his phone is an older model
D) his parents want it

2. How many phones does the young man already have?
A) two
B) three
C) four
D) five

3. According to the conversation, what are the young man’s parents like?
A) friendly
B) generous
C) kind
D) smart

4. What do his parents want their son to do to get a phone?
A) take out money from his bank account
B) find a job and work to earn money
C) ask his brother if he can use an old phone
D) ask his sister if he can use an old one

5. What is the BEST word to describe the young man’s personality?
A) talkative
B) mean
C) self-centered
D) selfish

Communication and Technology

Write the names of the most popular gargets. Spell them to your peers and describe some of them. Tell how they work and what people do with them.

Teacher suggests writing the names of the most popular gargets.
Learners can do it in groups, in pairs or individually. Having done this work, learners are given the task to spell the words and tell the correct number of the picture. Learners are given the task to describe how some gargets work/how people use them and where people keep them.

Communication and Technology

Choose one popular garget and write a short story about it using Present Perfect Tense. Do not forget to use variety of basic connectors writing a coherent paragraph. Read your story to the other groups. Evaluate the peers’ answer with 2 positive and 1 recommendations.

Learners are given the task to describe some gargets using Present Perfect Tense. Learners work in a group of 4-5. Learners should write a paragraph and present it to the class. They listen to other answers and evaluate them.

Example:
My family cannot live without our laptop. We have already used it for 5 years. My dad uses it for writing different business letters to his partners. Firstly he has used his mail for …, then…

Communication and Technology

Listen to the story about mobiles and answer the questions. Circle the correct answer.
Teacher reads the story to the class.

I am standing in a queue at the supermarket. The woman in front of me is talking on her mobile while the shop assistant is filling her bags. I’ll say something if she doesn’t stop soon. No, I won’t. My phone’s ringing now. If it’s my boyfriend, I’ll tell him he’s late again! ‘Oh, it’s my Mum. Well, I’m just…’
Why are we so addicted to mobile phones? There are now over forty million people in Britain with mobiles and if the present trend continues, ever man, woman and child in Britain will soon have one – or two, or three!
They can be expensive and are possibly bad for us. You can spend a fortune if you use your mobile a lot. According to some scientists, if we go on using mobiles, we’ll cook our brains. Some people even say that radiation from mobiles causes cancer. Psychologists say we are becoming dependent on mobiles. Dr. Oliver James talks about ‘phoneliness’ – in modern society we are lonely, so if people ring us up or send us text messages, we feel wanted.

Listen and write the correct information.
1. The speaker is at the _____________.
2. The woman in front of the speaker is _____________.
3. The person who is calling to the speaker is _____________.

Communication and Technology

I am standing in a queue at the supermarket. The woman in front of me is talking on her mobile while the shop assistant is filling her bags. I’ll say something if she doesn’t stop soon. No, I won’t. My phone’s ringing now. If it’s my boyfriend, I’ll tell him he’s late again! ‘Oh, it’s my Mum. Well, I’m just…’
Why are we so addicted to mobile phones? There are now over forty million people in Britain with mobiles and if the present trend continues, ever man, woman and child in Britain will soon have one – or two, or three!
They can be expensive and are possibly bad for us. You can spend a fortune if you use your mobile a lot. According to some scientists, if we go on using mobiles, we’ll cook our brains. Some people even say that radiation from mobiles causes cancer. Psychologists say we are becoming dependent on mobiles. Dr. Oliver James talks about ‘phoneliness’ – in modern society we are lonely, so if people ring us up or send us text messages, we feel wanted.

Listen and mark sentences True or False.
1. People say that radiation causes cancer. _____________
2. Modern people are not dependent on mobiles. _____________
3. In modern society we are alone without mobiles. _____________

Communication and Technology

Listen to the story about a new invention. Circle True or False in these sentences. Do the exercise while you listen. CD1. Tapescript 1.

1. Wing-suits allow people to fly or glide. True False
2. Wing-suits are getting cheaper. True False
3. Gabriele Diamante’s water distiller is powered by the sun. True False
4. The «enable talk gloves» help people use sign language in really cold conditions. True False
5. James Cameron invented a new underwater camera. True False
6. MIT students have invented a new type of ketchup. True False
7. The last invention is a way of producing clouds indoors. True False
8. The science correspondent thinks the clouds are ugly. True False

Communication and Technology

Listen to the story.
Write at least three places where cameras are used.

1. _____________________
2. _____________________
3. _____________________

Write at least three reasons why cameras are used:
1. _____________________
2. _____________________
3.______________________

Teacher reads the text to the learners twice. Learners listen to the text and do the tasks.

CAMERAS
One of the latest technological developments is cameras, which have been used for many years, especially to fight against crime. First, cameras have started to be installed in public places such as car, parks and shopping centres where the number of the staff isn’t enough to prevent theft. Recent surveys have shown that theft has decreased in the places where cameras are installed. Cameras have also been used in schools, colleges and office lifts to prevent the theft of valuable equipment such as computers. Secondly, cameras are helpful in preventing hooligans from spoiling the pleasure of the majority at some social events like football matches. They film people at large sporting events so it is easy to distinguish the people who are hooligans. Finally, cameras are used outside our houses as it is a good way of catching thieves. To conclude, it is possible to reduce crime and feel more secure by means of cameras.

Communication and Technology

Read the article.
Robots
A robot is a machine. But it is not just any machine. It is a special kind of machine. It is a machine that moves. It follows instructions. The instructions come from a computer. Because it is a machine, it does not make mistakes. And it does not get tired. And it never complains. Unless you tell it to!
Long ago, people imagined robots. Over 2,000 years ago, a famous poet imagined robots. The poet’s name was Homer. His robots were made of gold. They cleaned things and they made things. But they were not real. They were imaginary. Nobody was able to make a real robot. The first real robot was made in 1961. It was called Unimate. It was used to help make cars. It looked like a giant arm.
Robots are all around us. Some robots are used to make things, to explore dangerous places, to clean things.
In the future, we will have even more robots. They will do things that we can’t do. Or they will do things that we don’t want to do. Or they will do things that are too dangerous for us. Robots will help us fight fires. They will help us fight sickness. They will help make life better.

Read the text again and answer the questions.
1. A robot is _________________________________________
2. The first robot looked like ____________________________
3. The future robots will _______________________________

Listen and match each SPEAKER (1-6) with the kind of website (A-F) they are describing.

Speaker 1 A. shopping
Speaker 2 B. travel
Speaker 3 C. music
Speaker 4 D. news
Speaker 5 E. social networking
Speaker 6 F. video sharing

Communication and Technology

Work in groups. Divide 20 pictures into 3 or 4 categories. Name the categories and explain your decision giving arguments. Present your ideas to the class.
Find 2 positive and 1 negative facts about the groups’ presentations.

Read the article about unusual ways of keeping fit and identify TRUE (T) or FALSE (F) statements.

Korfball A mixture between handball and basketball, korfball is a fast, exciting game. The main difference is that men and women play on the same team. It’s also a great way to keep fit! The game began in the Netherlands about 100 years ago, and there are now korfball clubs in more than forty countries around the world. There are eight players on each team –four male and four female-and each player tries to throw the ball into the ‘goal’ which is a bit like a basket but bigger. You can’t touch your opponent, kick or run with a ball, and men can only attack against men and women can only defend against women. A game lasts for sixty minutes and the teams change ends after every two goals. ‘It’s a terrific sport and a great way to meet people.’ Says Paul Dicks of the British Korfball Association. Tai-Chi Tai-Chi is a Chinese martial art which goes back thousands of years. It is different from most forms of exercise in that it is very gentle. It consists of a series of slow movements which you must do very carefully and exactly. The big advantage is that you can do it anywhere , anytime, and you don’t need to be a member of a club or use any expensive equipment-all you need is a qualified teacher! Tai-Chi fans say it is an excellent way of getting rid of stress. Early in the morning, you can see people doing the gentle movements of Tai-Chi in parks all over China, and it is now common in the West, too. So what’s the secret of Tai-Chi? ‘mind and body working together,’ says one enthusiast.

1. Korfball is a great way to be in good health. T F [1]
2. The game began in the Netherlands about one century ago. T F [1]
3. All of the players try to throw the ball into the ‘goal’ that is similar to a small basket.  T F
4. Tai-Chi is a martial art where people do careful and exact movements. T F
5. You cannot do it anywhere because you need to be a member of a club. T F
6. Doing Tai-Chi is common only for people in China. T F

Choose one of the topics below and write an essay of 70-90 words long. Follow the questions, use topical vocabulary and pay attention to the grammar and essay structure.

Topic 1. “Having a hobby is important for each person. Do you agree?” Your essay may include:  How often do you do your hobby?  Who do you usually do hobby with?  Why do you like doing it?   Will your hobby help you to choose your future profession?

Topic 2. “Modern gadgets play an important role in students’ lives. Do you agree?” Your essay may include:  What kind of technology is it?  How can it help you with studying?  What are the good sides of it?  Will it be popular and useful in the future?

Communication and Technology

Work in your group. Look at the pictures and do matching with pictures.
Ask complex questions about technological gadgets to each other. You should ask about 2 questions each.

Example: What stands behind the invention of a coloured TV?

Card 1. Make a two-minute monologue on topic “Hobbies and Leisure”. The following questions will help you organize your speech:  What is hobby for you?  What hobbies do you know?  Why do people have hobbies?  What is the most popular hobby among girls/boys?
Card 2. Make a two-minute monologue on topic “Hobbies and Leisure”. The following questions will help you organize your speech: · What is the most popular hobby among boys/girls? · What is your hobby? · How long have you had this hobby? · Why did you start that hobby?

Card 3. Make a two-minute monologue on topic “Communication and Technology”. The following questions will help you organize your speech: · What social networking sites do you know? · What are the most popular social networking sites in your country? · Why do people use social networking site? · What social networking site do you use?
Card 4. Make a two-minute monologue on topic “Communication and Technology”. The following questions will help you organize your speech: · What do you do on social networking sites? · How often do you use social networking site? · What are advantages of social networking? · What are disadvantages of social networking?

Communication and Technology

Choose any topic and brainstorm ideas in groups according to the chosen topic and exchange the ideas. Write an essay about advantages and disadvantages on the following topics:
 Text messaging.
 Using mobile phones.
 Playing computer action games.
 Playing online games.
 Television (TV).
 Internet.
 Camera.

Use the following template:
1. Introduction: Why it is popular nowadays.
2. Main body: One advantage with a good example, one disadvantage with an example.
3. Conclusion: What piece of advice you can give to the reader.

You may use the connectors:
First of all / Firstly
In addition / Moreover / Furthermore
So /as a result / Therefore
However / On the other hand / In contrast
In conclusion / To sum up / On the whole

Communication and Technology

Write a short paragraph on the topic “The role of modern gadgets in the life of teenagers”. Pay attention at the grammar accuracy of tenses in your answer.

____________________________________________________________________

Communication and Technology

Television theories

There are many theories on the effect of television on human being. Here are some of them.
A. The “Television makes you stupid” theory. This theory says that there are many bad programmes on television. If you watch a lot of these programmes they make you stupid and lazy. You don`t think for yourself.
B.The “Television makes you fat” theory. Some studies say that if people watch too much television they get fat. In the United Kingdom and the United States, many people think that children are fat because they watch lots of television and don`t go out to play.
C.The “Television makes you intelligent” theory. Today there are special series with names like Baby Einstein, or Brainy Baby. They say that if babies sit down to watch these programmes they develop more quickly.
D.The “Television makes you frightened” theory. Every day people see crime on documentaries or the news. This theory says that this scares people. They think the world is more dangerous than it really is.
E.The “Television makes you violent” theory. This theory says that young people are violent because they see violence on television. Some people say that modern video games also make young people violent.
F.The “Television makes you ill” theory. Some people believe that if you watch television for too long, it hurts your eyes. Some people say that television gives them headache too.

1. I do not want to go to the city centre at night. The news says there are lots of problems.
2. If I watch television for more than an hour, it hurts my head.
3. Turn off the TV and do some exercise! You watch too much television.
4. My brother watches TV all day. He does not want to do anything else.

Communication and Technology

Complete the sentences with a proper determiner. Choose between another, other, the next, the other, the others, others, either or neither.

1 John came to see me ____________ day. It was last Friday, I think.
2You can’t use those screwdrivers _____________of them is suitable for the job.
3 I met two strangers on the way to work. One of them greeted me and ______don’t.
4 Some people like to have the windows open all the time; _______________ don’t.
5 I met John a year ago, but I’ve __________seen him nor heard from him since.
6 Say what you like about those two applicants. I didn’t like _________of them!
7 I can’t see him today. I’ll have to see him ___________day.
8 I don’t know who’s on the phone. It’s ____________ your mother or your aunt.
9 We spent the night in a small village and continued our journey ____________day.
10 When shall we meet: at 7 or at 7.30? — I don’t mind __________time is convenient

Communication and Technology

Make up 5 sentences using first conditional clause with if/unless about modern gadgets. Use a defining relative clause where it is possible.
Example: If I choose a mobile phone, I will choose an i-phone, which is considered to be the most comfortable and popular in the world

Қоректік тізбектер және қоректік торлар

Табиғи экожүйелердің қоректік тізбегі берілген.
(а) Суреттегі ағзалар арасына тиісті бағытта нұсқарды қойып, бірнеше қоректік тізбек
құрыңыз.
(b) Құрылған қоректік тізбектерге ортақ белгілерді атаңыз.
1______________
2______________
3______________
(c) Қоректік тізбектердегі айырмашылықтың себебін түсіндіріңіз.
________________

Қоректік тізбектер және қоректік торлар

а) Төменде берілген тірі ағзаларды экологиялық топтары бойынша топтастырыңыз.
(b) Ағзалардың қоректену ерекшелігін сипаттаңыз.
(c) Ағзалардың экологиялық топтарының табиғаттағы маңызын түсіндіріңіз.
Жауабыңызды кестеге жазыңыз.
Тірі ағзалар
1. алма ағашы
2.топырақ бактериялары
3. түймедақ
4. бұғы
5. зең саңырауқұлақтары
6. ешкі
7. қасқыр
8.таңкурай
9. емен
10. құрттар
11. бүркіт
12. үкі

Экологические факторы среды: абиотические (температура, свет, рН, влажность), биотические (микроорганизмы, животные, растения)

Предскажите, как перечисленные в таблице экологические факторы влияют на жизнедеятельность и распространение живых организмов на примере одного растения или животного вашей местности.

Организм___________________________________________________________

Экологические факторы среды: абиотические (температура, свет, рН, влажность), биотические (микроорганизмы, животные, растения)

Используя предложенные рисунки, опишите пользу или вред биотических отношений.

Қоректік тізбектер және қоректік торлар

(а) Төменде суретте көрсетілген тундра биоценозындағы өсімдіктер мен
жануарлар түрлерінің арасындағы қоректік байланыстарды сызықпен белгілеп, қоректік тор құрыңыз.

(b) Құрылған қоректік тордағы түзушілер мен тұтынушыларды анықтаңыз.

Изучите рисунок.

(а) Определите лист с недостатком фосфора: № ________

(b) Опишите значение фосфора для растений. ______________

Экологические факторы среды: абиотические (температура, свет, рН, влажность), биотические (микроорганизмы, животные, растения)

Вам даны рисунки наземных экосистем Казахстана (лес, степь и пустыня), обозначенные цифрами 1, 2, 3.

(а) Заполните таблицу, указывая для каждой экосистемы значение экологических факторов.

Вспомогательные слова: низкая, высокая, средняя
(b) Опишите влияние абиотические факторов на жизнедеятельность живых организмов данных экосистем

Лес _____________________

Степь_____________________

Пустыня____________________

Большинство моллюсков имеют

A. Два слоя клеток

B. Головогрудь и хвост

C. Грудь, брюшко и раковину

D. Голову, туловище с раковиной и ногу

Экологиялық сукцессиялар: Бірінші және екінші реттік сукцессиялар. Экожүйенің алмасуы.

Суретке мұқият қараңыз.

(а) Экологиялық сукцессия ұғымын түсіндіріңіз
____________________________________________________________
(b) Экологиялық сукцессия түрлеріне мысал келтіріңіз
____________________________________________________________
(с) Экологиялық сукцессия үдерісінің жүру кезеңдерін ретімен жазыңыз.
____________________________________________________________

Пищевые цепи и пищевые сети

Ниже даны пищевые цепи природных экосистем.

(а) Определите три сходных признака между предложенными пищевыми цепями.

1________________________
2________________________
3____________________
(b) Назовите одно отличие между этими пищевыми цепями

_____________________

На рисунках представлены различные организмы. Определите, по какому признаку отличаются данные организмы

A. Наличие позвоночника B. Наличие органов зрения C. Наличие органов дыхания D. Наличие органов движения

Адам экожүйенің бір бөлігі. Антропогендік фактор.

Суретке мұқият қараңыз.

(а) Антропогендік фактор ұғымын түсіндіріңіз.
____________________________________________________________________
(b) Суретті пайдаланып, адам мен экожүйе арасындағы байланысты сипаттаңыз.
____________________________________________________________________
(c) Адамның экожүйенің бір бөлігі екенін дәлелдеңіз.
____________________________________________________________________

Пищевые цепи и пищевые сети

(а) Из предложенных пищевых сетей 1 и 2 составьте схемы двух пищевых цепей. Подпишите компоненты.

Пищевые цепи: 1 2
(b) Назовите из данных пищевых сетей консументы 3 порядка. ______________________________________________________________________________
(c) Объясните, почему продуценты являются основой любой пищевой цепи. ______________________________________________________________________________

Адам тіршілік әрекеттерінің экожүйеге жағымсыз әсері

Адамның қоршаған орта компоненттеріне әсерін сипаттаңыз

Определите на рисунке ткань и систему органов.

Экологические сукцессии: первичная и вторичная сукцессия. Смена экосистем.

Схема демонстрирует первичную сукцессию. Допишите три недостающих звена.

Қазақстанда ерекше қорғалатын аймақтар. Жергілікті жердің ерекше қорғалатын аймақтары.

Қазақстан Республикасында ерекше қорғалатын 10 қорық, 12 ұлттық саябақ, 50 кіші
қорықтар бар.
(а) Картаны пайдаланып, жергілікті жердегі ерекше қорғалатын табиғи аймақты
анықтаңыз.
b)Жергілікті жердің ерекше қорғалатын табиғи аймағына тән флора мен фаунасын
сипаттаңыз.
Флора ________________________________ Фауна_________________________________

Человек как часть экосистемы. Антропогенный фактор.

Рассмотрите изображение.

Опишите влияние человека на экосистему луга и что даёт данная экосистема человеку.

На рисунке представлена пищевая сеть.

(а) Назовите продуцент из данной пищевой сети. __________________________

(b) Составьте одну пищевую цепь, состоящую из трёх звеньев. __________________________

(c) Назовите одного консумента 2 порядка. _________________________

Приведите примеры растений или животных, занесённых в Красную книгу Республики Казахстан, обитающих в вашем регионе.

Қазақстан Республикасының Қызыл кітабы. Жергілікті өңірдің ҚР Қызыл кітабына енгізілген жануарлары мен өсімдіктері.

(a) Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген жануарларға мысал келтіріңіз.

b) Қазақстан Республикасының Қызыл Кітабына енгізілген өсімдіктерге мысал
келтіріңіз.

Негативное влияние деятельности человека на экосистему

Заполните таблицу «Влияние деятельности человека на экосистему».

Рассмотрите рисунки.

Используя дихотомический ключ, определите беспозвоночное животное под буковой Е.
Покажите путь определения животного, обводя в круг слова «да» или «нет».

Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар.

(a) Тірі ағзаларды жүйелеудің маңызын түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________________
(b) Жануарларды жүйелеуде қолданатын ең ірі таксондық бірліктен бастап ретімен
жазыңыз.
__________________________________________________________________________
(c) Жүйелеуде бинарлық номенклатураның маңызын түсіндіріңіз.
__________________________________________________________________________
(d) Төменде саңырауқұлаққа тән белгілер берілген. Саңырауқұлақтың өсімдіктер мен
жануарларға тән ортақ белгілерін тиісті торкөзге «+» қою арқылы белгілеңіз.

Особо охраняемые территории Казахстана. Особо охраняемые территории региона.

На территории Казахстана существует 10 государственных заповедников, 12 национальных парков и около 50 заказников.
Напиши название особо охраняемой территории вашего региона: ____________________________________
Опишите флору и фауну особо охраняемой территории вашего региона. _______________________________
Примеры охраняемых растений: ____________________________________________________________
Примеры охраняемых животных: ____________________________________________________

Красная книга РК. Животные и растения местного региона, занесённые в Красную книгу РК.

(а) Приведите по одному примеру видов животных, встречающихся в вашем регионе, занесенных в Красную книгу РК.

(b) Запишите примеры растений вашего региона, занесенные в Красную книгу РК.

___________________________________

Изучите рисунок растительной и животной клетки.

(а) Назовите структурные компоненты растительной клетки, которые не встречаются в животной клетке. _______________________
(b) Назовите общие структурные компоненты растительной и животной клетки._______________________

Тірі ағзалардың бес патшалығына жалпы сипаттама: прокариоттар, протисталар, саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар.

(a) Төменде берілген ағзалардың систематикалық орнын анықтаңыз. Aтауларын жазып,
кестені толтырыңыз.

(b) Біржасушалы және көпжасушалы ағзалар мен оларға тән сипаттамаларды  сәйкестендіріңіз.

Общая характеристика пяти царств живых организмов: прокариоты, протисты, грибы, растения, животные. Основные систематические группы растений и животных: Значение классификации растений и животных.

(а) Дайте определение понятию «систематика».
(b) Опишите основное значение систематики в биологии.
(c) Укажите, какое значение имеет бинарная номенклатура.

Учащиеся получили задание исследовать пришкольный участок. Одной группе нужно было изучить теневую сторону пришкольного участка, а второй группе — солнечную сторону.
Предположите результаты наблюдений и заполните таблицу.

Омыртқасыз және омыртқалы жануарлардың сыртқы құрылысындағы ерекшеліктер

а) Суретте берілген ағзаларды құрылыс ерекшелігіне байланысты екі топқа жіктеңіз.

(b) Ағзаларды жіктеуге негіз болған маңызды белгілерді атаңыз.

Основные систематические группы растений и животных: Значение классификации растений и животных.

Определите, к каким царствам относятся изображенные организмы.

В древние времена змею и дождевого червя относили к «Гадам», т.е. к одному типу. Объясните, почему сейчас они относятся к разным типам?

Дихотомиялық әдіс. Дихотомиялық кілттерді қолдану.

(а) Төменде берілген дихотомиялық кілтті пайдаланып, суреттегі ағзалардың класын анықтаңыз.

(b) суретте берілген А — D ағзаларды біріктіретін белгілерді атаңыз.
(с) суреттегі А – D ағзаларының Е және F ағзаларынан ерекшелігін түсіндіріңіз.
(d) Суретке қараңыз.

_________ _________
(e) Құрбақа мен көлбақаны анықтаңыз.
(f) Құрбақа мен көлбақаның құрылыс және тіршілік әрекетінің ерекшелігі туралы біліміңізге
сүйеніп, қарапайым дихотомиялық кілт құрастырыңыз

Основные систематические группы растений и животных: Значение классификации растений и животных

Распределите представленные организмы по Царствам.

Определите, какое свойство воды изображено на рисунке.

_______________
Объясните, какое значение имеет данное свойство воды для живых организмов. __________

Жасуша, ұлпа, мүше, мүшелер жүйесі түсініктері.

a) Ұғымдарға анықтама беріңіз.
Жасуша дегеніміз_________________
Ұлпа дегеніміз__________________
(b) Кестені толтырыңыз.

Основные систематические группы растений и животных: Значение классификации растений и животных.

Соотнесите название с таксономической группой.

На острове в океане произошло извержение вулкана и весь остров оказался под лавой.

(а) Дайте определение понятию «сукцессия». ________________________
(b) Предложите, какие организмы первыми заселят остров. ____________________

Өсімдіктер және жануарлар жасушаларын салыстыру. Жарық микроскобынан көрінетін жасуша құрылымдары: пластидтер, вакуоль, ядро, цитоплазма, жасушалық мембрана, жасушалық қабырға.

Суретте жасуша құрылысы көрсетілген. Жасуша органоидтарын анықтаңыз.

(b) Төмендегі суретті пайдаланып, жасушалар түрін анықтаңыз.

(с) Жасушалардың ерекшелігін сипаттаңыз.

Особенности внешнего строения беспозвоночных и позвоночных.

Распределите животных в две группы.

Человек всегда находится в тесной взаимосвязи с экосистемой. Приведите по 1 примеру положительного и отрицательного влияния человека на экосистему

Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылусыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температурыны сақтау реттеудегі және ролі.

а) Төмендегі суреттерді пайдаланып судың қасиеттерін сипаттаңыз.

(b) Сіз анықтаған су қасиеттерінің тірі ағзалар үшін маңызын түсіндіріңіз.
(с) Берілген тұжырымдардың ішінен дұрыс тұжырымдарды белгілеңіз.
1. Су дене температурасын тұрақтандырады;
2. Фотосинтез процесіне қатысады;
3. Бүйрек және бауырдағы қалдықтарды тазалайды;
4. Дәруменнің және минералдардың таралуын қамтамасыз етеді;
5. Ағзаның зат алмасу үдерісін тежейді;
6. Жасушалардың және бұлшық еттердің бірігуін қамтамасыз етеді;
7. Тері жасушаларын ылғалдандырады және сауықтырады;
8. Өсімдіктердегі зиянды заттар су арқылы сыртқа шығады;
9. Кейбір тірі ағзалар сусыз тіршілік ете алады;
10. Минералды судың құрамындағы минералды заттар суда ерімейді.

Особенности внешнего строения беспозвоночных и позвоночных

Сравните и опишите отличительные признаки беспозвоночных и позвоночных животных.

Дихотомический метод. Использование дихотомических ключей

Используя дихотомический ключ, определите животное, обозначенное цифрой 4.

Микро (мырыш, темір, селен, фтор) және макроэлементтердің (магний, кальций, калий, фосфор) тірі ағзалардың тіршілік әрекеті үшін маңызы.

(а) Тірі ағзалар үшін маңызды микроэлементтер және
макроэлементтер тізімін жасаңыз.
(b) Mикро- және макроэлементтердің тірі ағзалар
тіршілігі үшін маңызын сипаттаңыз.

Понятия клетка, ткань, орган, система органов.

(а) Дайте определение терминам «клетка, ткань, орган, системы органов».
(b) Установите соответствие между рисунками и понятиями, данными ниже.

Клетка________________________________

Ткань_________________________________

Орган_________________________________

Система органов_________________________

Организм______________________________

Азық – түліктердегі органикалық заттар: нәруыздар, майлар, көмірсулар.

(a) Берілген химиялық элементтер қатарынан нәруыз құрамына кіретіндерін анықтаңыз.

b) Берілген тізімнен органикалық заттарды анықтаңыз.
A Су
B Нәруыз
C Көміртек
D Май
E Оттек
F Көмірсу
(с) Төменде берілген азық – түлік құрамында көп мөлшерде кезігетін органикалық
заттарды анықтаңыз.

(d) Осы тағамдардың құрамында кезігетін органикалық заттарды анықтау үшін сізге
Биурет, Бенедикт ерітінділері және йод берілді делік. Жүргізілетін реакция нәтижелерін
сипаттаңыз.

Сравнение растительной и животной клетки. Органоиды, видимые под световым микроскопом: пластиды, вакуоль, ядро, цитоплазма, клеточная мембрана, клеточная стенка.

На рисунке показаны типичные растительная и животная клетки.

(а) Определите растительную и животную клетки.

(b) Назовите части клеток, указанные буквами А и В.

(с) Опишите сходства и отличия растительной и животной клетки

Сравнение растительной и животной клетки. Органоиды, видимые под световым микроскопом: пластиды, вакуоль, ядро, цитоплазма, клеточная мембрана, клеточная стенка.

Расмотрите изображения.

(а) Запишите органоиды растительной и животной клеток

(b) Определите три отличия растительной клетки от животной клетки. 1_____________________________________________________________________ 2_____________________________________________________________________ 3_____________________________________________________________________

(c) Обозначьте на обоих рисунках структуру, которая позволяет объединить растения и животных в надцарство Эукариоты.

Өсімдіктерде макроэлементтердің тапшылығы (азот, калий, фосфор). Тыңайтқыштар: органикалық және минералдық (азотты, калийлі және фосфорлы).

(а) Берілген тыңайтқыштарды жіктеңіз.
Калий Шымтезек Қарашірік
Фосфор Азот Қи

(b) Төменде берілген мәліметпен минералды тыңайтқыштар түрлерін сәйкестендіріңіз.
1. Жапырақтары мен сабақтары нашар дамып, тірек ұлпасы жетілмейді.
2. Егер өсімдікке бұл элемент жетіспесе, өте баяу өсіп, жапырақтары бозғылт тартады.
3. Жемістің салмағы кеміп, жемістің түзілуі баяулайды.
4. Қоректік заттардың қорға жиналуы үшін қажет.
5. Бидайдың түптенуі баяулайды.
6. Жасуша қабықшасының түзілуіне қатысады.
7. Ағаштардың жанама бұтақтары дамымайды.

(с) Минералды тыңайтқыштардың өсімдік тіршілігі үшін маңызын түсіндіріңіз.

Свойства воды: поверхностное натяжение, движение воды, растворимость, температура кипения и плавления, теплоемкость. Биологическое значение воды и ее роль в качестве растворителя, в поддержании и регулировании температуры.

(а) Установите соответствие между рисунком и определенным свойством воды
1_______________2________________3______________

(b) Опишите, какое свойство воды помогает водомерке не тонуть?

________________________________________

Свойства воды: поверхностное натяжение, движение воды, растворимость, температура кипения и плавления, теплоемкость. Биологическое значение воды и ее роль в качестве растворителя, в поддержании и регулировании температуры.

Выберите функции воды: ________________________________________________________
A. Является универсальным растворителем;

B. Выводит токсины;

C. Обеспечивает упругость клеток;

D. Плохо растворяет органические вещества;

E. Выполняет транспортную функцию;

F. Выполняет энергетическую функцию;

G. Участвует в процессе фотосинтеза;

H. Защищает организм от перегрева и переохлаждения.

Значение микро- и макроэлементов (кальций, калий, железо, углерод, водород, кислород, фосфор, азота) для жизни.

(а) Перечислите макроэлементы, необходимые для жизнедеятельности человека
(b) Известно, что кальций входит в состав клеточных стенок растений, зубов, костей. Фтор участвует в формировании эмали зубов. Йод необходим для синтеза гормонов щитовидной железы.
Приведите примеры, как недостаток или избыток микро- и макроэлементов влияет на жизнедеятельность организма человека.

Экосистемы

Ниже дана таблица со значениями экологических факторов.

(а) Опишите кратко, как разное значение температур в трёх экосистемах влияет на
жизнедеятельность и распространение организмов, используя данные таблицы._____________________
(b) Установите зависимость между количеством осадков и разнообразием живых организмов экосистем.____________________
(с)(i) Для одной из предложенных в таблице экосистем составьте пищевую цепь.
(ii)Подпишите в цепи консументы 1 порядка.

Органические вещества: белки, жиры, углеводы в продуктах питания.

(а) Опишите, какие органические вещества находятся в изображенных продуктах в большем количестве.

(b) Предложите, с помощью каких химических реакций можно определить в продуктах питания (i) Белки________________________________________________________________
Изменение окраски реакции _______________________________________________
(ii) Углеводы____________________________________________________________
Изменение окраски реакции _______________________________________________
(iii) Липиды_____________________________________________________________
Видимые изменения____________________________________________________

Экосистемы

Рассмотрите изображение.

а) Определите вид деятельности человека.
(b) (i) Опишите, как человеческая деятельность изменила экосистему степи.
_____________________
(ii) Перечислите, какие улучшения в жизни людей произошли благодаря освоению
степей._________

Дефицит - макроэлементов (азот, калий, фосфор) у растений. Удобрения: органические и минеральные (азотные, калийные и фосфорные).

(a) Установите соответствие между состоянием растения и недостатком (дефицитом) азота, калия и фосфора.

(b) Назовите удобрения, способствующие росту растений.

____________________________________________

Экосистемы

Опишите флору и фауну любой особо охраняемой природной территории (ООПТ)
Республики Казахстан.
Название ООПТ: ___________________________________________________
(а) Приведите примеры краснокнижных видов растений.
_____________________________________________________________________
(b) Перечислите животных, обитающих в выбранном вами ООПТ.
_____________________________________________________________________

Классификация живых организмов

Ящерица относится к классу пресмыкающихся, а саламандра является земноводным.
Эти два животных внешне похожи.

(a) Объясните, почему, ящерицу и саламандру относят к разным классам.
__________________________
(b) Объясните значение систематики.
___________________________

Классификация живых организмов

(а) Заполните пропуски в таблице

b) Укажите, какие характеристики положены в основу деления представленных организмов на классы.________________________

Клеточная биология. Вода и органические вещества

Рассмотрите изображение.
(а) Распределите рисунки по уровням от 1 до 5, начиная с самой мельчайшей единицы
живой материи, ориентируясь на пирамиду.

(b) (i) Сделайте вывод, в организме больше клеток или тканей?
________________________
(іі) Объясните свой выбор на примере.
_____________________

Клеточная биология. Вода и органические вещества

(а) Определите функции воды в клетке.
A) Растворитель
B) Строительная
C) Транспортная
D) Энергетическая
E) Ферментативная
F) Терморегуляционная

Клеточная биология. Вода и органические вещества

Рассмотрите изображение.

(a) Назовите, какой процесс показан на рисунке.
__________________________
(b) Укажите структуру листа, участвующего в этом процессе.
__________________________
(c) Определите, какую функцию воды демонстрирует данный рисунок.
__________________________

Өзен құндызының санының күрт төмендеуіне әкелетін абиотикалық факторды анықтаңыз. A) Аңшылық B) Су өсімдіктерінің көбеюі C) Жаздағы мол жауын-шашын D) Су қоймаларының тартылып қалуы

Көптеген ұлуларға тән қасиеттерді анықтаңыз.
A) Баскөкірек, құйрық
B) Кеуде, құрсақ, бақалшақ
C) Жасушалардың екі қатары
D) Бас, бақалшағы бар тұлға және аяқ

Төмендегі суретте екі түрлі ағза берілген. Осы ағзалар қандай белгілері арқылы ажыратылады?

A) Омыртқаның болуы
B) Көру мүшелерінің болуы
C) Тыныс алу мүшелерінің болуы
D) Бөліп шығару мүшелерінің болуы

Төмендегі суретті зерделеңіз.

(а) Өсімдікке фосфор жетіспеген кездегі көріністі көрсететін жапырақтың нөмірін анықтаңыз. № __________
(b) Өсімдік үшін фосфордың маңызын сипаттаңыз________________

Төмендегі суретте ұлпа мен мүшелер жүйесі қандай сандармен белгіленгенін анықтаңыз

Берілген суретте қоректік тор бейнеленген

(а) Осы қоректік тордағы продуцентті атаңыз.
______________________
(b) Үш деңгейден тұратын бір қоректік тізбек құрыңыз.
_____________________
(c) Екінші реттік консументті атаңыз. _________________

Өз өлкеңізде тіршілік ететін ҚР Қызыл кітабына енген өсімдік немесе жануарға мысал келтіріңіз. __________________

Берілген суреттерді зерделеңіз

Қарапайым дихотомиялық кілтті пайдаланып, Е әріпімен белгіленген жануарды анықтаңыз. Жаунарды қалай анықтағаныңызды көрсететін қадамдарды қоршау арқылы көрсетіңіз.

Суреттерді зерделеңіз.
(а) Жануар жасушасында кездеспейтін өсімдік жасушасының құрылымдарын атаңыз. _________________________
(b) Жануар және өсімдік жасушаларына ортақ құрылымдарды атаңыз. ______________________

Мұғалім оқушыларға мектеп ауласын зерттеуге тапсырма берді. Бір топқа мектеп ауласының көлеңкелі жағын, екінші топқа күнгей жағын зерттеуді тапсырды. Зерттеу нәтижесін болжаңыз.

Ерте кезде жылан мен жауын құртты бір типке «мақұлықтарға» біріктірген.
Қазір олар неге екі түрлі типке жататынын түсіндіріңіз.
____________________

Төмендегі суретте көрсетілген судың қасиетін анықтаңыз

(а) Судың осы қасиетінің табиғатта тірі ағзалар үшін маңызын сипаттаңыз. ______________________

Мұхиттағы аралда жанартаудың атқылауы болып, арал лава астында қалды делік.
(а) «Сукцессия» ұғымына анықтама беріңіз.
________________________
(b) Аралды алғаш мекендей бастайтын ағзаларды атаңыз.
___________________________

Адам экожүйемен тығыз байланыста болады.
Адамның экожүйеге кері және оң әсерін анықтаңыз

Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (Микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер).

Суретке мұқият қараңыз.

(а) 1, 2, 3 сандарымен белгіленген экожүйе түрін анықтаңыз. Әр түрлі экожүйедегі тірі
ағзалардың тіршілік әрекеті мен таралуына қандай факторлар әсер етуі мүмкін екенін
болжаңыз. Жауабын кестеге жазыңыз.

(b) Өзіңіз тұратын өлкенің мысалында жергілікті экожүйе ерекшелігін сипаттаңыз.
_____________________
(с) Жергілікті экожүйеге тән ағзаның (өсімдік немесе жануар) тіршілік әрекетіндегі
бейімделушілікке мысал келтіріңіз
_______________________

Ортаның экологиялық факторлары: абиотикалық (температура, жарық, рН, ылғалдылық) биотикалық (Микроағзалар, жануарлар, өсімдіктер).

Төмендегі кестеде экологиялық факторлар берілген.

Факторларды жіктеңіз.
А. Абиотикалық факторлар В. Биотикалық факторлар

Насколько идеи Просвещения повлияли на американцев?

Прочитайте извлечения из «Декларации независимости» 4 июля 1776 г. Ответьте на вопросы.
«Мы считаем очевидными следующие истины: все люди сотворены равными и все они наделены Творцом некоторыми неотъемлемыми правами, к числу которых принадлежат жизнь, свобода и стремление к счастью. Для обеспечения этих прав учреждены среди людей правительства, облекаемые справедливой властью с согласия управляемых. Если же данная форма правления становится гибельной для их целей, то народ имеет право изменить или упразднить ее и учредить новое правительство.
…Эти колонии… долго и терпеливо переносили разные притеснения, и только необходимость заставляет их теперь изменить свою нынешнюю форму правления.
…Объявляем от имени и по уполномоченное народа данных колоний, что эти соединенные колонии суть и по праву должны быть свободные и независимые штаты…. »

Какие идеи Эпохи Просвещения нашли отражение в этом документе?
Каково значение «Декларации независимости» в истории американского государства?

XVII ғасырдың ортасындағы Ағылшын буржуазиялық революциясы қандай маңызға ие болды?

Батыс Еуропадағы буржуазиялық революцияның себептерiн жазыңыз.

Өнеркәсіп төңкерісі әлемді қалай өзгертті?

Англиядағы «мануфактура», «фабрикалардың пайда болуы» мен «жалдамалы жұмысшы» терминдерін пайдалана отырып суретті түсіндіріңіз. Англиядағы өнеркәсіп төңкерісі әлемді қаншалықты өзгерткенін анықтаңыз.

Өнеркәсіп төңкерісі әлемді қалай өзгертті?

Кестені толтырыңыз.

Өнеркәсіп төңкерісі әлемді қалай өзгертті?

Кестені толтырыңыз.

Ағылшындар саудагерлерден Үндістанның билеушілеріне қалай айналды?

Ұлыбританияның Үндістанға жасаған отаршылдық экспансиясына қатысты берілген мәліметтердің «ақиқат» не «жалған» екеніндігін анықтаңыз.

Ағартушылық дәуірдің қандай идеялары еуропалық монархтардың қызметінде көрініс тапты?

Еуропалық билеушілер Екатерина ІІ мен Фридрих ІІ «ағартушылық» қызметтерін анықтап, Венн диаграммасын толтырыңыз.

1. Заңды жетілдірді: 1763 ж. Ол Сенатты 6 басқармаға бөлді. Сенат заң шығарушы құқықтан айырылып, оған өкілеттілік берілді және бақылау органы мен жоғары сот инстанциясына айналды
2. Сот төрелігі жеңілдетілді. Сот реформасынан кейін тәуелсіз сот жүйесі құрылды. Сотталушы қорғауға құқық алды
3. Білім және ғылым саласындағы реформалар: Мәдениет пен ағартушылықтың дамуына 1783 ж. «Еркін кітап басу» туралы қаулы себеп болды. Тұңғыш рет жеке тұлғалар типография иеленді
4. Бастауыш және орта мектептер желілері пайда болды, сонымен қатар әлемде тұңғыш рет өндіріс пен саудаға даярлайтын кәсіби училищелер ашылды
5. Әлеуметтік саладағы реформалар: 1775 ж. Губерниялық реформада мектеп, аурухана болатын қоғамдық орындар салынды. Ресейде қалалық – Петербургте Обухов емханасы (1775 ж) ашылды
6. Еркін жеке кәсіпкерлік ашуға талпыныс жасалады: «Кәсіпкерлікке еркіндік» манифесті барлық ауыр өнеркісіппен айналысамын дегендерге еркіндік берілді. Саудагерлерге капиталдан жыл сайын — 1% жарна төлеуге рұқсат берілді.

Введение в курс. Какое значение имела Английская буржуазная революция середины XVII века? Как промышленная революция изменила мир?

1. Из приведенного списка утверждений определите причины Английской революции середины XVII века. Заполните таблицу: поставьте знак «+», если вы согласны с данными утверждениями и знак «-», если не согласны.
1) Недовольство парламента стремлением Стюартов править единолично.
2) Создание Ост-Индской компании и Лондонской биржи.
3) Недовольство парламента экономической политикой Стюартов, особенно введением монополий на торговлю.
4) Недовольство большинства населения страны господством англиканской церкви и преследованием пуритан.
5) Казнокрадство и взяточничество при королевском дворе.
6) В деревне активно шел процесс имущественного расслоения.
7) Перевод Библии на английский язык и ведение на этом языке богослужений.

Введение в курс. Какое значение имела Английская буржуазная революция середины XVII века? Как промышленная революция изменила мир?

Дайте определения терминам:
Буржуазия, рабочий класс/пролетариат, капитал

Как англичане из торговцев превратились в правителей Индии? Как идеи Просвещения были отражены в деятельности европейских монархов? Насколько идеи Просвещения повлияли на американцев?

2. Выделите из списка не менее 5-и особенностей мировоззрения эпохи Просвещения. Впишите номера выбранных вами утверждений в таблицу ниже.
a) Теологическое миросозерцание
b) Отказ от религиозного миропонимания
c) Отрицание всякого божественного откровения
d) В центре интересов — Бог
e) Пропаганда свободы совести
f) Отрицание свободомыслия
g) Идеи политической свободы
h) Отрицание религиозной толерантности
i) Религиозный компромисс и восприятие Вселенной как упорядоченной системы
j) Обращение к разуму как к единственному критерию познания человека и общества

Как англичане из торговцев превратились в правителей Индии? Как идеи Просвещения были отражены в деятельности европейских монархов? Насколько идеи Просвещения повлияли на американцев?

1. Укажите особенности социально-экономического и политического развития Индии, которые способствовали колониальной экспансии Англии в эту страну. Ответы впишите в соответствующие столбцы таблицы.
a) Кастовая система
b) Неоднородное общество с разным уровнем экономического развития
c) Постоянные междоусобные войны
d) Разорительные поборы знати
e) Опустошение казны вследствие непоступления налогов
f) Отсутствие сильной централизованной власти

Как промышленная революция изменила мир?

Выполните тестовые задания.

1. Промышленный переворот – это переход
A) к мануфактурному производству
B) к работе на заказ
C) к разделению труда
D) от ручного труда к машинному Е) к коллективной работе

2. Промышленный переворот в Англии начался, прежде всего, в А) машиностроительной промышленности
B) металлургической промышленности
C) угольной промышленности
D) текстильной промышленности Е) горнорудной промышленности

3. В ходе промышленного переворота в Англии сформировались новые общественные классы
A) крестьян и феодалов
B) буржуазии и рабочих
C) феодалов и буржуазии
D) рабочих и крестьян Е) крестьян и буржуазии

4. Укажите автора изобретения, изображенного на иллюстрации
A) Ричард Аркрайт
B) Дж. Кей
C) Дж. Уатт
D) Дж. Харгривс Е) Г.Модсли

5. Главное значение промышленного переворота для Англии заключалось в следующем
A) произошел подъем производительности труда
B) увеличилось число крестьян-землевладельцев
C) увеличилось число наемных работников и предпринимателей
D) Англия стала самой развитой промышленной европейской страной
Е) на смену мануфактуре пришла фабрика, ручной труд сменился машинным

Как англичане из торговцев превратились в правителей Индии?

1. Дайте определение понятиям.

2. Опишите процесс развития товарно-денежных отношений между Индией и Британией в XVIII веке, используя понятия «экспорт», «импорт», «экспансия», «колонизация»,
«фактория»

Как идеи Просвещения были отражены в деятельности европейских монархов?

Заполните таблицу «Политика «просвещенного абсолютизма» в России и Пруссии XVIII века».

Географиялық картосхемаларды қолдану

1. Жергілікті жерді планға түсіру бойынша жұмыс ретін баяндау үшін берілген сөйлемдерді ретімен орналастырыңыз.

Заттарға дейінгі қашықтықты өлшеу.
Планшетке шартты белгілерді түсіру.
Заттарға қатысты бағыттарды анықтау.
Планшетті дайындау.
Масштабты анықтау.

2. Планда көрсетілген шартты белгілерді пайдаланып,
табиғатқа саяхат жасау маршрутын баяндайтын әңгіме құрастырыңыз.

3. Сынып бөлмесі немесе мектеп ауласының планын жасаңыздар (топтық жұмыс).

Объекты географических исследований

1.  Распределите науки по отраслям географии.
   демография, климатология, почвоведение, география промышленности, география сельского хозяйства, землеведение.

2. Определите объекты исследования науки география по рисункам.

Географиялық номенклатура

1. Атлас карталары бойынша географиялық карта мен топографиялық картадағы шартты белгілерді анықтап, тиісті торкөзге /+/ таңбасын қою арқылы сәйкестендіріңіз

2. Атлас карталарын қолдана отырып, аталған елдерге берілген жоспар бойынша сипаттама жасаңыз.

Развитие географической науки

1. Определите маршрут путешественников Ф.Магеллана и Х.Колумб, используя карту в атласе «Великие географические открытия». Нанесите на контурную карту их маршрут.

2. Составьте SWOT- анализ о вкладе в науку «География» одного путешественника или исследователя.
SWOT –анализ

SWOT – пути решения

3. Дайте оценку современной деятельности Казахского Географического Общества.
a. В каком году образовалось Казахское Географическое Общество?
b. В каких проектах участвует Казахское Географическое Общество?
c. Как вы думаете, помогут ли предовратить изменения в природе современные географические исследования?

Географиялық деректерді ұйымдастыру

Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
І. Сандық масштабты атаулы масштабқа айналдырыңыз.
а. 1 : 4 000 —
b. 1 : 50 000 —
c. 1 : 900 000 —
d. 1 : 700 —
e. 1 : 10 000 000 —
f. 1 : 350 000 –
ІІ. Атаулы масштабты сандық масштабқа айналдырыңыз.
a. 1 см 50 м —
b. 1 см 7 км —
c. 1 см 600 м —
d. 1 см 30 км —
e. 1 см 400 км —
f.1 см 8 000 км –
ІІІ. Келесі масштаб түрлерін сызықтық масштаб түрінде көрсетіңіз.
a. 1 см-де 350 км —
b. 1: 90 000 000 –

Источники географических данных

Используя предложенную карту и рисунки:
1. Определите маршрут, какой экспедиции представлен на карте?
2. Объясните значимость данной экспедиции для развития географии.
3. Нанесите на контурную карту основные географические объекты маршрута.

Географиялық деректерді ұйымдастыру

Карта мен глобустағы меридиан мен параллельдердің негізгі ерекшеліктерін анықтап, кестені толтырыңыз

Географические опыты

Используя интернет — ресурсы/тексты проведите мини исследовательскую работу по вопросу «Почему Америку назвали в честь Америго Веспуччи, если ее открыл Христофор Колумб?». Результаты оформите в таблице.

Примечание: в качестве географического опыта можно провести исследовательскую работу по проблемному/исследовательскому вопросу. Составленные задания должны быть направлены на развитие навыков умения доказывать или опровергать, а также делать вывод.

Географиялық деректерді ұйымдастыру

1. Масштабты қолданып, Астана және әлем елдері астаналары арасындағы қашықтықты есептеңіз.
Астана – Москва, Астана – Вашингтон, Астана – Лондон, Астана – Пекин.
__________________________________________________________________
2. Берілген қалалардың географиялық координаталарын анықтаңыз

Литосфераның құрылысы мен заттық құрамы

Сызба нұсқаға жер қыртысының құрылысын және оның құрамын жазыңыз.

Применение географических картосхем

1. Применяя условные знаки, составьте рассказ и дайте ему название.

Рекомендации: данная работа имеет практическую направленность, учитель должен провести работу по правилам безопасного поведения учащихся на улице.
Разделите учащихся класса на малые группы, дайте каждой группе отдельные задания.

Вступительное слово учителя: Умение читать карты и планы чрезвычайно полезно. Но интереснее составлять свой собственный план какого-либо участка местности. Работы по созданию планов на местности называют съёмкой.

2. Составьте план местности пришкольного участка, применяя:
1 — группа глазомерную съемку
2 — группа маршрутную съемку
3 — группа полярную съемку

Литосфераның құрылысы мен заттық құрамы

Тау жыныстарының ерекшеліктерін сипаттап, кестені толтырыңыз.

Географическая номенклатура

1. Составьте классификацию географических карт, используя карты в атласе.

а. Под номером 4 впишите свой пример тематической карты и классифицируйте по признакам.

2. Распределите условные знаки по группам (впишите цифры)

3. Составьте номенклатуру географических объектов Казахстана, используя физическую карту.

Жердің тектоникалық құрылысы

1. Атлас карталары бойынша литосфералық плиталарды анықтап, литосфералық плиталардың шекараларын және негізгі қатпарлы аймақтарын кескін картаға түсіріңіз.

2. Жоспар бойынша литосфералық тақталардың (плиталардың) біреуінің (таңдауыңыз бойынша) қазіргі қозғалысын атлас карталарынан анықтап, талдау жасаңыз.
Жоспар
Тақтаның /Плитаның/ атауы
Шекараласатын тақталар / плиталар/
Қозғалу жылдамдығы
Қозғалу бағыты
Қорытынды

Литосфераның тектоникалық қозғалыстары

1. А.Вегенердің «Континенттер дрейфі» теориясы жайлы бейнефильмді көріңіз.
a. Литосфералық тақталар қозғалысы түрлерінің атауларын сызбаларына сәйкестендіріңіз (субдукция, коллизия, спрединг) және таралған аймақтарын кестеге жазыңыз.
b. Литосфералық плиталардың қозғалыс себептерін және салдарын талдап кестені толтырыңыз.

2.Картадан таңдауыңыз бойынша (жазықтар немесе таулар) бір жер бедерінің түрін алып, төмендегі сұрақтар арқылы зерттеу жүргізіңіз.
a. Жер бедерінің түрін анықтаңыз.
b.Жер қыртысы картасы мен физикалық картаны салыстыра отырып, жер бедерінің қалыптасу заңдылығын анықтаңыз.
c. Биіктік шкаласын, бояуларды пайдаланып, биіктіктігін және жасын ажыратыңыз.
d.Тақталардың қозғалысы картасын пайдаланып, болашақтағы өзгерісіне зерттеу жасаңыз.

Организация географических данных

1. Примените знания о видах масштаба и ответье на вопросы.
А. переведите именованный масштаб в численный.
a. в 1 см — 500 м
b. в 1 см — 10 км
c. в 1 см — 250 км
В. переведите численный масштаб в именованный.
a. 1 : 200 000
b. 1 : 10 000 000
c. 1 : 25 000

2. По физической карте определите расстояние между пунктами:
a. Астана — Алматы
b. Астана — Актау
c. Москва- Астана

3. Определите географические координаты следующих объектов.

4. По физической карте определите географические объекты и сгруппируйте их.
Мадагаскар, Миссисипи, Восточно-Европейская, Кавказ, Енисей, Балкаш,
Берингов, Куба, Гималай, Верхнее, Амазонская, Магелланов.

Литосфералық катаклизмдер

Суреттерде апат түрлері берілген. Тақырыптық карталарды қолданып, кестені толтырыңыз.

Строение и вещественный состав литосферы

1. Ответьте на вопросы, используя рисунок.

a. Опишите строение литосферы.
b. Определите типы земной коры.
c. Определите различия между типами земной коры.
d. Определите различие между земной корой и литосферой.

2. На какие группы делятся горные породы по происхождению?
Заполните таблицу №1
Таблица №1

а. Классифицируйте горные породы по группам (таблица №1).
торф, соль, гипс, песок, мрамор, сланец, гранит, вулканический туф, щебень,
уголь, мел, базальт.

Укажите объекты исследования физической географии.

A) почва B) рельеф C) ландшафт D) транспорт E) промышленность F) сельское хозяйство G) население H) объекты производства

Литосфералық катаклизмдер

1.Төменде берілген суретті қолданып, жер сілкінісі болған жағдайында адамдардың үй ішіндегі өзін ұстау ережесін құрастырыңыз.

2. Суреттер арқылы адамдардың су басу жағдайында өзін ұстау ережесін құрастырыңыз.

Тектоническое строение литосферы

1. Используя карту «Строение земной коры»:
a. Определите и перечислите крупнейшие литосферные плиты Земли.
b. Заполните таблицу.

2. Определите тектонические структуры материков, используя карту «Строение земной коры».
а. Платформы;
b. Геосинклинали.

Земная кора имеет наименьшую толщину … A) в горах Гималай B) на дне Мирового океана C) на Амазонской низменности D) в Казахском мелкосопочнике E) в Восточно- Европейской равнине

Зерттеу мен зерттеушілер

Фотосуреттер бойынша апат түрлерін анықтап, төмендегі кестеге толтырыңыз.

Тектонические движения литосферы

1. Ответье на вопросы, используя рисунок «Дрейф материков».

а. Кто является основоположником теории дрейфа материков?
b. По каким признакам он определил, что материки когда-то были единым целым?

2. Используя карту «Строение земной коры» и данные рисунки:

a. Определите, как происходит спрединг? На границе каких литосферных плит наблюдается этот процесс? Какие формы рельефа образуются?
b. Определите, как происходит субдукция? На границе каких литосферных плит наблюдается этот процесс? Какие формы рельефа образуются?
c. Определите, как происходит коллизия? На границе каких литосферных плит наблюдается этот процесс? Какие формы рельефа образуются?

Укажите неблагоприятное последствие извержения вулкана.

A) смещение двух участков плит B) обогащение почвы минералами C) образование магматических горных пород D) выброс в атмосферу ядовитых газов и пепла E) изменение температуры и химического состава воды и пара гейзеров

Зерттеу мен зерттеушілер

Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
Тянь-Шань тауының профилін түсіріңіз.
Ең биік нүктесін анықтаңыз.
Осы аймақта болатын апатты құбылысты анықтаңыз.
Қайталану жиілігі және оның себебін түсіндіріңіз.
Салдарына мысалдар келтіріңіз.

Литосферные катаклизмы

1. По рисункам определите виды литосферных катаклизм.

2. Заполните таблицу (используйте тематические карты).

Внимательно посмотрите на рисунок 1.

a. Назовите остров который представлен на рисунке 1.

b. Укажите, какие физические объекты можно увидеть во время путешествия по данному острову

Географиялық карталар

«Дүниежүзінің сейсмикалық қауіпті аудандары» картасын пайдаланып, кескін картада сейсмикалық белдеулерді көрсетіңіз.

Литосферные катаклизмы

Рекомендации: Данные задания можно проводит в группах/в паре.

1. Составьте свод правил поведения во время землетрясения, если оно застало людей дома, используя рисунок 1.

2. Составьте правила поведения во время землетрясения, если оно застало людей на улице, используя рисунок 2.

3. Составьте свод правил поведения людей при извержении вулкана, используя рисунок 3.

На рисунке 2 представлена контурная карта Африки.

a. Нанесите на контурную карту вулканы Камерун, Килиманджаро используя условные обозначения

Географиялық карталар

Жер сілкінісі мен цунамиден зардап шеккен мемлекеттерді кескін картада көрсетіңіз:
Чили, Тибет, Армения, Гватемала, Филиппин, Тайланд, Жапония, Үндістан, Моңғолия, Қытай.

Исследования и исследователи

Ответьте на вопросы, используя карту.

a. Определите сейсмоопасные пояса мира.
b. Назовите вулканы, расположенные в этих сейсмоопасных поясах мира.

Географиялық деректер базасы

Жер қыртысының қозғалыс түрлерін топтастырып сипаттаңыз.

Прочитайте текст. Испанская экспедиция во главе с Х. Колумбом 1492г. в ходе поиска пути в Индию через Атлантический океан открыла Багамские, Малые Антильские острова. Ранее, в конце Х века викинги дошедшие до берега Гренландии через побережье Исландии, в условиях жесткого климата на севере, в течение нескольких сотен лет проживали на юге и юго-восточном побережье острова. В конце XV века итальянец Джон Кабот открыл остров Ньюфаундленд и побережье полуострова Лабрадора в английской службе. Испанский поход во главе с Эрнаном Кортесом в 1519 году завершился захватом нынешней мексиканской территории, где процветала государство ацтеков. В 1741 г. Витус Беринг и Алексей Чириков плавали на двух парусных судах вдоль Алеутских островов и исследовали берег Аляски.

a. Озаглавьте текст.
b. Составьте картосхему, используя информацию в тексте (картосхему составьте на рисунке 3)

Исследования и исследователи

1. Допишите названия слоев материковой и океанической коры на схеме.

2. Выделите 2 признака, отличающие материковую кору от океанической.

Атмосфера және оның құрамдас бөліктері

Атмосфералық ауаны құрайтын газдардың пайыздық үлесін, берілген диаграммада көрсетіңіз.

Выполните задания по рисунку 4 а. Определите литосферную плиту, указанную на рисунке под номером 3.

B.Какой процесс происходит на южной границе этой литосферной плиты?

Географические карты

Нанесите на контурную карту мира:
А. a. Литосферные плиты Земли. b. Геосинклинальные пояса Земли.

Одним из самых значимых путешествий в эпоху «Великих географических открытий» считается путешествие Ф. Магеллана. Он стремился к открытиям, и это сделало его эпопею самым важным путешествием в истории географии. а. Оцените вклад Ф. Магеллана в развитие географии

Географические карты

Покажите на физической карте мира следующие обьекты.

Внимательно посмотрите на рисунок 5.

а) Определите вид тектонического движения по рисунку 5.
b) На границе, каких литосферных плит наблюдается тектоническое движение такого вида?
c) Приведите конкретный пример тектоническому движению
d) Какая форма рельефа образуется?

Географические базы данных

Классифицируйте предложенные географические объекты:
Кордильеры, Аппалачи, Приатлантическая, Анды, Ла- Плата, Великая, Бразильское, Амазонская

Экономикалық географияға кіретін саланы анықтаңыз

A. ауыл шаруашылығы B. биосфера C. геология D. гидрология E. климатология F. саяси география G. транспорт

В таблице указаны метеорологические показатели городов А и В за 6 дней.

a. Определите амплитуду температуры за 6 дней города «А»
b. Определите среднюю температуру воздуха города «В»
с. Определите неблагоприятные атмосферные явления характерные для города «А»

Ең жұқа жер қыртысын анықтаңыз. A. Анд тауында B. Тынық мұхитында C. Батыс Сібір жазығында D. Тұран жазығында E. Орал тауында

Внимательно посмотрите на рисунок 2. Определите части мирового океана которые отмечены буквами А, B.

A) B)

Жапон аралдарындағы жер сілкінісі мен жанартау атқылау себебін түсіндіріңіз. A. Литосфералық тақталардың бір-бірінен ажырауы B. Литосфералық тақталардағы дивергентті үдерістер C. Литосфералық тақталардағы спрединг үдерістері D. Литосфералық тақталардағы коллизия үдерістері E. Литосфералық тақталардағы субдукциялық үдерістер

Суретті қолдана отырып сұраққа жауап беріңіз.
a. Суретте көрсетілген аралдың атауын жазыңыз  b. Осы аралға саяхат барысында қандай физикалық нысандарды көп көруге болатындығын жазыңыз

Картаны қолданып, сұраққа жауап беріңіз

a . Анд тауының пайда болуына әсер еткен литосфералық тақталарды жазыңыз.

b. Анд тауының пайда болуына әсер ететін литосфералық тақталар шегарасындағы үдерісті түсіндіріңіз.

Картаны қолдана отырып, сұрақтарға жауап беріңіз

a. Картада көрсетілген қай саяхатшының жүрген жолы екендігін жазыңыз  b. Бұл саяхаттың екі мақсатын анықтаңыз c. Саяхаттың география ғылымының дамуына қосқан үлесін анықтап, баға беріңіз

Төмендегі сурет пен картаны қолдана отырып, тапсырманы орындаңыз

a. 1-суретте көрсетілген қозғалыс түрінің атауын жазыңыз
Мұхит қыртысы
b. Картада берілген сандардың қайсысы осы қозғалыс түріне сәйкес келетіндігін анықтаңыз c. Қозғалыстың қалай болатындығын сипаттаңыз d. Қозғалыс нәтижесінде пайда болған жер бедеріне картаны қолдана отырып, мысал жазыңыз

Географияны зерттеу нысандары

Кестеге география ғылымдарының салаларын жазыңыз.

Географияны зерттеу нысандары

Сәйкестендіріңіз.

a. Геосфераb. Геожүйе

1. атмосфера

2. биогеоценоз
3. биосфера
4. гидросфера
5. ландшафттану
6. литосфера
7. табиғи зоналар

География ғылымының дамуы

«Ұлы Географиялық ашылулар» заманындағы (XVғ.соңы -ХVІІІ ғ.ортасы) саяхатшылардың жүріп өткен бағытын атлас картадан анықтай отырып, кескін картаға  түсіріңіз.

География ғылымының дамуы

Бір саяхатшы немесе зерттеушінің ғылымға қосқан үлесін SWOT анализ арқылы талдаңыз.
SWOT –талдау әдістемесі                                   SWOT – шешімдер

География ғылымының дамуы

Қазіргі кездегі Қазақ Географиялық Қоғамының қызметіне баға беріңіз.
a. Қазақ География Қоғамы қашан құрылды?
b. Қазақ География Қоғамы қандай жобалармен жұмыс жасауда?
c. Қалай ойлайсыз, қазіргі Қазақ География Қоғамының зерттеулері, болашақта Қазақстан табиғатында болатын өзгерістердің алдын алуға көмектесе

Географиялық дереккөздері

Берілген картасызбада саяхатшылардың зерттеу жолдары көрсетілген.

а. Картасызбадағы саяхатшылардың жүрген жолын және негізгі географиялық нысандарды кескін картаға түсіріңіз.
b. Осы саяхаттардың маңыздылығын көрсетіңіз.

Географиялық тәжірбиелер

Зерттеушілердің саяхаттары жайында ақпараттармен танысып, «Егер Христофор Колумб Америка құрлығын бірінші ашқан болса, неге Америка құрлығы Америго Веспуччидің атымен аталған?» деген тақырыпта шағын зерттеу жұмысын жүргізіңіз. Нәтижесін кестеде көрсетіңіз.

Далалық зерттеу әдістері

Айналадағы нысандарды бағдарлаңыз (көкжиек тұстарын анықтау, арақашықтықты өлшеу т.б.)
Бұл тапсырманы орындағанда, мұғалім алдымен оқушыларды далалық жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережелерімен,жұмыс ретімен және қолданылатын құралдармен қысқаша таныстырады (азимут, көкжиек, тұсбағдар, рулетка). Сыныптағы оқушыларды шағын топтарға бөледі.
Топтық жұмыс.
1. Айналаны бағдарлау
2. Күнге қарап көкжиекті бағдарлау
3.Тұсбағдар арқылы бағдарлау
4. Арақашықтықты өлшеу
Әр топ далалық зерттеу жұмыстарының қорытындысын видео, буклет, альбом, постер түрінде ұсынады.

Географияда графикалық әдістердің қолданылуы

География ғылымының зерттеу нысандарын иерахиялық деңгейлер бойынша сәйкестендіріңіз (суреттердің сандарын сызбаның тиісті бағандарына толтырыңыз).

На рисунке в 5 раз больше .  на 4

больше 

.  Найдите градусную меру .

Углы АВС и СВD смежные. Луч BM – биссектриса угла АВС, угол АВМ на 33

больше угла СВD. Выполните рисунок и найдите углы АВС и СВD.

Луч света, исходящий из точки М, отразился от прямой АВ в точке С и попал в точку N, как показано на рисунке (угол падения равен углу отражения).

a) Постройте биссектрису угла МСN.

b) Докажите, что биссектриса угла МСN перпендикулярна прямой АВ

Основные понятия геометрии. Аксиомы. Теоремы Смежные и вертикальные углы, их свойства

Укажите названия следующих элементов на рисунке (прямая, луч, отрезок):

АОВ жазыңқы бұрышы берілген.
і) АВ түзуімен анықталған жарты жазықтықтың біріндегі ∠??? тік бұрышын, ОС сәулесі жатқан жарты жазықтықта ∠??? доғал бұрышын сызыңыз

Основные понятия геометрии. Аксиомы. Теоремы Смежные и вертикальные углы, их свойства

a) Начертите угол АОВ;
b) Внутри угла проведите луч ОС;
c) Найдите величину ,

a) ВС түзуін сызып, анықталған жарты жазықтықтың бірінде ∠???=600 болатындай етіп А нүктесін белгілеңіз.
b) А,В,С нүктелерін қосқанда пайда болған фигуранын атын жазыңыз.
c) ВС түзуінің бойында неше сәуле орналасқан?

Основные понятия геометрии. Аксиомы. Теоремы Смежные и вертикальные углы, их свойства

Найдите длину отрезка СЕ.

О нүктесі ұзындығы 10 cм болатын АВ кесіндісінің ортасы. ОА сәулесінен ОС=2 см болатындай С нүктесі белгіленген.
a) ВС мен СА кесінділерінің ұзындығын табыңыз;
b) Транспортирмен ОА сәулесінен бастап өлшемі 23° болатындай ∠??? салыңыз

Основные понятия геометрии. Аксиомы. Теоремы Смежные и вертикальные углы, их свойства

а) Запишите угол смежный∠HOB ;
b) Запишите две пары вертикальных углов;
c) Вычислите величину ∠HOB;
d) Найдите величину∠AOG .

АВ және DС түзулері О нүктесінде қиылыса отырып төрт бұрыш құрайды. Олардың екеуінің қосындысы 800-қа тең. Белгісіз бұрыштарды табыңыз

АОВ және ВОС сыбайлас бұрыштар. OD сәулесі ОВ сәулесіне перпендикуляр . Егер ∠???=350 болса, онда ∠??? бұрышын табыңыз

Начальные геометрические сведения

Для каждой геометрической фигуры, напишите номера рисунков, на которых она изображена с верным обозначением

Точка: рисунки № _________________

Прямая: рисунки №___________________

Начальные геометрические сведения

a) Отметьте точки К, Р и N так, чтобы через них можно было провести прямую. Как можно назвать эту прямую? Запишите все возможные случаи.

b) Отметьте на прямой точки А, В, С так, чтобы А и В лежали по одну сторону от С, а точки А и С — по одну сторону от В.

Начальные геометрические сведения

Отметьте на плоскости три точки А, В и С проведите несовпадающие прямые k и d так, чтобы точки А и В принадлежали прямой k, точки В и С принадлежали только прямой d.

Начальные геометрические сведения

Укажите верные утверждения:

Начальные геометрические сведения

Найдите на рисунках отрезок, полуплоскость, угол, луч, треугольник и подпишите  названия.

Начальные геометрические сведения

Закончите предложение:
a) Из любых трех различных точек прямой одна и только одна __________.
b) Для любых двух точек прямой существует такая третья точка на этой прямой, что вторая ____________.
c) Если прямая лежит на плоскости, определяемой тремя точками A, B, C, не проходит ни через одну из этих точек и пересекает отрезок AB, то __________.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Әр геометриялық фигура үшін дұрыс белгілеуді пайдаланып олар бейнеленген сурет
номерлерін теріп жазыңыз:

Нүкте: суреттер № _________________
Түзулер: суреттер №___________________

Начальные геометрические сведения

a) На прямой последовательно откладываются точки A, B, C и D, причем
AB = BC = CD = 6. Найдите расстояние между серединами отрезков AB и CD.

b) На прямой выбраны три точки A, B и C, причем AB = 1, BC = 3. Чему может быть равно AC? Укажите все возможные варианты.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

a) А, В және С нүктелерін олар арқылы түзу жүргізе алатындай етіп салыңыз. Осы түзуді
қалай атауға болады? Барлық жағдайларды жазып көрсетіңіз.
b) Түзу бойынан K, M және N нүктелерін мына шарттар орындалатындай етіп белгілеңіз: K
және M нүктелері N нүктесінің бір жағында жататындай, ал K және N нүктелері M
нүктесінің бір жағында жататындай.

Начальные геометрические сведения

Закончите предложения:
А) Каждый отрезок имеет определенную длину_______________.
В) Длина отрезка равна сумме ______________.
С) Каждый угол имеет определенную градусную меру _______________.
D) Развернутый угол равен ____________________.
Е) Градусная мера угла равна сумме _________________.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

m және n түзулері С нүктесінде қиылысады, ал С дан өзге Н нүктесі m түзуінде жатыр. Н
нүктесі n түзуінде жата ма?

Начальные геометрические сведения

Найдите значение х для каждой задачи.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Дұрыс тұжырымдарды көрсетіңіз

Начальные геометрические сведения

Точка Т лежит на прямой МК между точками М и К. Найдите расстояние между серединами отрезов МТ и ТК, если МТ=17 см, ТК=12 см.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Берілген суреттерден кесіндіні, жарты жазықтықты, бұрышты, сәулені, үшбұрышты анықтап, атауларын жазыңыз.

Начальные геометрические сведения

Рекомендация учителю: разрежьте таблицу на отдельные карточки и попросите учащихся собрать аксиому существования треугольника

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Төмендегі сөйлемдерді толықтырыңыз:
a) Түзу бойындағы үш нүктенің біреуі, тек біреуі ғана
________________________________.
b) Түзу бойындағы екі нүкте үшін, екінші нүкте _________________________________
осы түзудің бойынан үшінші бір нүкте табылады.
c) Егер түзу A, B, C нүктелерімен анықталған жазықтыққа тиісті болып, осы нүктелердің
бірінен де өтпейтін болса және АВ кесіндісін қиятын болса, онда
_______________________.

Начальные геометрические сведения

Трегольник ABC равен треугольнику DEF. Запишите равенство соответствующих элементов.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Ұзындығы 9 см болатын АВ кесіндісін салыңыз. С нүктесі АВ түзуінде жатады. Егер
СА=2СВ болса, СА және СВ арақашықтығы нешеге тең болатынын табыңыз
(жауабыңызды жазбаша беріңіз).

Начальные геометрические сведения

Соедините стрелками равные треугольники

Геометрияның алғашқы мәліметтері

∠АОВ=100° бұрышын ОС сәулесі ∠АОС : ∠ВОС = 2 : 3 қатынасы орындалатындай екі
бұрышқа бөледі. ∠АОС және ∠ВОС бұрыштарының градустық шамасын табыңыз.

Начальные геометрические сведения

Начертите прямую а. Отметьте точки М и К не принадлежащие прямой а и лежащие по разные стороны от нее. Проведите через точки М и К прямые, параллельные прямой а.
a) Сколько прямых можно провести через каждую из точек?
b) Установите взаимное расположение прямых, проходящих через точки М и К
c) Подтвердите ваши предположения, сформулировав соответствующую аксиому и следствие из нее.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Төмендегі А, В, С, D, Е жəне F аксиомаларының қайсысы салу аксиомалары
болатындықтарын анықтаңыз:
A) Түзу бойындағы үш нүктенің біреуі, тек қана біреуі қалған екеуінің арасында орналасады;
B) Берілген жарты жазықтықтағы сәуле бойынан 1800 кіші болатын, градустық өлшемі
берілген бұрышты өлшеп салуға болады және ол тек қана жалғыз болады;
C) Әрбір кесіндінің нөлден үлкен ұзындығы бар. Кесіндінің ұзындығы оның ішкі нүктесімен
бөлінген бөліктерінің қосындысына тең;
D) Түзу жазықтықты екі жарты жазықтыққа бөледі;
E) Сәуле бойынан оның бастапқы нүктесінен бастап, ұзындығы берілген кесіндіні өлшеп
салуға болады және ол тек қана жалғыз болады;
F) Кез келген екі нүкте арқылы түзу, тек қана бір түзу жүргізуге болады.

Начальные геометрические сведения

В каждом наборе фигур найдите равные и раскрасьте их.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

ОА сәулесі бойынан ұзындықтары 3 см және 2 см болатын кесінді салыңыз. Пайда болған
кесінділердің шеткі нүктелерін В және С әріптерімен белгілеп, ВС кесіндісінің ұзындығын
табыңыз. Барлық жағдайды қарастырыңыз.

Начальные геометрические сведения

Постройте фигуру, равную данной, используя отрезок AL в качестве начала построения

Геометрияның алғашқы мәліметтері

∠АОВ=90°, ∠АОК=40°, ∠МОВ=30° болатындай, ∠АОВ-ны және ОК мен ОМ сәулелерін
салыңыз. ∠КОМ-ның градустық шамасын табыңыз.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Жұптық жұмыс
Берілген үшбұрышқа тең үшбұрыштың бар болуы аксиомасын құрастырыңыз

Нұсқаулық: жоғарыдағы кесте ұяшықтарын жеке-жеке қиып, араластырып, оқушыларға
құрастыруға ұсыныңыз. Бұл кестені пазл немесе домино түрінде де жасауға болады

Начальные геометрические сведения

Используя чертеж, определите:

a) угол смежный углу :___________
b) угол смежный углу :___________
c) угол вертикальный углу :_______
d) угол вертикальный углу :_______

Начальные геометрические сведения

Какие из высказываний верны, и какие неверны? Ответ обоснуйте.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Суреттегі үшбұрыштардың сәйкес тең қабырғалары мен бұрыштарын жазып көрсетіңіз:

Начальные геометрические сведения

Используя чертеж, найдите:

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Төмендегі үлгі бойынша кестені толтырыңыз:

Начальные геометрические сведения

a) Найдите величины всех углов, полученных при пересечении двух прямых, если разность двух из них равна 42°.

b) Найдите величины смежных углов, если один из них в 3 раза меньше другого.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Мына түзулерді салыңыз: a||b||c және d||e, мұндағы a түзуі d түзуіне параллель емес. Осы
нүктелердің қиылысу нүктелерінің саны қанша болатындығын табыңыз

Начальные геометрические сведения

На нижеприведенном рисунке изображены три прямые, пересекающиеся в точке О. Докажите, что .

Геометрияның алғашқы мәліметтері

AL кесіндісінен бастап, берілген фигураға тең фигураны салыңыз.

Начальные геометрические сведения

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Берілген фигураларды пайдаланып

a) периметрлерін салыстырыңыз;
b) периметрлері тең фигураларды тең фигуралар деп атауға бола ма?
c) аудандарын салыстырыңыз;
d) аудандары тең фигураларды тең фигуралар деп атауға бола ма?
e) периметрі мен ауданы тең фигураларды тең фигуралар дейміз бе?

Нұсқаулық: дәл осындай үлгіде периметрлері тең, бірақ аудандары әртүрлі және аудандары
тең, бірақ периметрлері тең емес тіктөртбұрыштарды қарастыруға болады.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Мына тұжырымдамалардың қайсысы ақиқат, қайсысы жалған? Кестеде «√ » таңбасымен
белгілеңіз. Жауабыңызды негіздеңіз.

Геометрияның алғашқы мәліметтері

Сызбаны қолданып табыңыз