СОР № 1 Казахская литература 10ОГН класс Ш.Мұртаза «Тәуекел той» әңгімесі бойынша қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

Ш.Мұртаза «Тәуекел той» әңгімесі бойынша қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

Задание:

1. Ш.Мұртаза «Тәуекел той» әңгімесіндегі ұлттық құндылықтарды анықтаңыз.

2. Ұлттық құндылықтардың әлемдік тақырыптармен байланысын көрсетіңіз.

Решение:

1.
1) Ұлттық құндылық
Шығармадан мысал: — Ұлды таба-таба қартайды ғой. Енді сол ұлдардың үлкенін үйлендірмекшімін.
Маңызы: Ұлттық болмыс-ұлтымыздың өз ерекшелігі. Ол дүниеге келген кезең мен өсу кезеңінің әр сәтін әр түрлі әдеп-ғұрып салт-дәстүрмен атап, тойлап отырған. Бұл біздің ұлттық болмысымыз, ұлттық ерекшелігіміз.
2) Ұлттық құндылық:
Шығармадан мысал: Керімқұлдың 500 адамға той жасауы.
Маңызы: Ақ дастарханы, мол дастарханынан қазақтың даласындай дархандығын, бекзат мінезін көреміз.
3) Ұлттық құндылық:
Шығармадан мысал: той жасау.
Маңызы: той-халықтың қазынасы екенін ежелден-ақ білеміз. Ертегілердің өзінде бір қуанышты бақытты сәттерге ие болғанда отыз күн ойын, қырық күн тойын жасаған деген мәліметтерімен оқып танығанбыз.
2.
Ежелгі заманнан бері Қазақ ұлттық құндылықтары:
— Бостандық (кез келген қазақ бір түн ішінде өз киіз үйін жинап, отбасымен басқа ауылға немесе шексіз далаға көшіп кете алады);
— өзара көмек (қазақтың әйгілі «асар» салты, бүкіл ауыл өртеніп кеткен тұрғын үйдің немесе жұт табынынан құлаған малдың орнына үй салуға немесе жаңа табын жинауға көмектескен кезде);
— қонақжайлылық;
— үлкендерге құрмет.
Осы және басқа да бірқатар құндылықтар бүгінгі күнге дейін өзекті болып қала береді.