СОЧ № Казахский язык и литература 7 класс

Задание:

Мәтінді мұқият тыңдап, төмендегі тапсырмаларды орындаңыз.

Өзіңді-өзің алдама,
Уақытты салма саудаға.
Жиырма төрт сағат берілді
Балаға, кемпір-шалға да.

Уақытты жарат пайдаңа,
Қолыңды босқа байлама.
Жиырма төрт сағат ─ сенде де,
Жиырма төрт сағат ─ байда да…

Уақытың, ақшаң, табысың,
Жұмсалар бәрі тән үшін.
Ішесің, жейсің, кетеді,
Барлығы қарын қамы үшін.

Ойлама бәрін білем деп,
Шалқып та тасып жүрем деп.
Уақытың – алтын қазынаң,
Жұмсауың керек үнемдеп.

Айбының асып тұрса да,
Байлығың тасып тұрса да,
Уақытың – ақшаң қолдағы,
Ақшаңды босқа жұмсама.
Минутты әрбір бағала,
Секундты әрбір сарала.
Уақытты қайда жұмсадың,
Есептеп, үйрет балаңа.

Өмірін ойлап талайдың,
Тарихын зерттеп қараймын.
Бір күні босқа өтпепті,
Яссауи, Шоқан, Абайдың.

Өмірдің мәнін ұғып ал,
Білім ал, бәрін біліп ал.
Қадірін білген уақыттың,
Қазақтан шыққан ұлылар…

Неге біз осы, неге біз,
Ұмытып кете береміз?!
Денсаулық пенен уақыттың,
Қадірін білмей келеміз.

1. Өлеңнің идеясын анықтаңыз.
a) өмір құндылықтары
b) уақыттың қадірі
c) ұлы адамдарға еліктеу
d) мәңгілік өмір
2. Автордың ойын қорытындылаңыз: Уақыт …
a) пайдалы
b) жай
c) жылдам
d) мәңгілік
3. Берілген өлең жолдарынан оның идеялық мазмұнын ашатын жолдарды белгілеңіз.
a) Уақытың – алтын қазынаң,
Жұмсауың керек үнемдеп.
b) Жиырма төрт сағат берілді
Балаға, кемпір-шалға да.
c) Өмірдің мәнін ұғып ал,
Білім ал, бәрін біліп ал.
d) Айбының асып тұрса да,
Байлығың тасып тұрса да.
4. Автор қандай екі құндылықты қадірлеуге шақырады? Берілген нұсқалардан 2 жауапты көрсетіңіз.
a) Ақша
b) Байлық
c) Денсаулық
d) Тарих
e) Уақыт
f) Қазына

Решение:

1 b
2 c
3 a
4 c, e