СОР № 1 Биология 7 класс Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылусыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температурыны сақтау реттеудегі және ролі.

Назад
Биология - 7 класс, Қазақша 🇰🇿 1 четверть

Судың қасиеттері: беттік керілу, судың қозғалысы, еріткіштігі, қайнау және балқу температурасы, жылусыйымдылығы. Судың биологиялық маңызы және оның еріткіш ретіндегі, температурыны сақтау реттеудегі және ролі.

Задание:

а) Төмендегі суреттерді пайдаланып судың қасиеттерін сипаттаңыз.

(b) Сіз анықтаған су қасиеттерінің тірі ағзалар үшін маңызын түсіндіріңіз.
(с) Берілген тұжырымдардың ішінен дұрыс тұжырымдарды белгілеңіз.
1. Су дене температурасын тұрақтандырады;
2. Фотосинтез процесіне қатысады;
3. Бүйрек және бауырдағы қалдықтарды тазалайды;
4. Дәруменнің және минералдардың таралуын қамтамасыз етеді;
5. Ағзаның зат алмасу үдерісін тежейді;
6. Жасушалардың және бұлшық еттердің бірігуін қамтамасыз етеді;
7. Тері жасушаларын ылғалдандырады және сауықтырады;
8. Өсімдіктердегі зиянды заттар су арқылы сыртқа шығады;
9. Кейбір тірі ағзалар сусыз тіршілік ете алады;
10. Минералды судың құрамындағы минералды заттар суда ерімейді.

Решение:

.а) а. жеңіл      b. транспирация      c. жылуөткізгіштігі

(b) 1. Мұхит сулары күн энергиясын аздап сіңіргеннің өзінде көп жылуды сақтай алады. Судың бұл пайдалы қасиеті климатты сақтауға ықпал етеді.
2. Төмен температурада су басқа заттар сияқты жиырмайды, керісінше кеңейіп, мұзға айналады. Бұл мұхиттардың тірі ағзалары үшін қорғаныс қызметін атқарады. Егер мұз қатқан кезде су тығызырақ болса, онда жердің барлық сулары төменнен жер бетіне дейін қатып қалар еді. Барлық тірі заттар жай ғана өледі.
3. Басқа сұйықтықтардан айырмашылығы су өте мөлдір. Осы қасиетінің арқасында теңіздер мен мұхиттардың терең теңіз тұрғындары күн сәулесінің жеткілікті мөлшерін ала алады, ол мөлдірлігінің арқасында су бағанасы арқылы дәл өтеді.
4. Судың беті көрінбейтін серпімді пленкамен жабылғанын бәрі біле бермейді. Бұл су молекулаларының таңғажайып қасиеттеріне байланысты — олар беттік керілуді құрайды. Сондықтан жәндіктер су қоймаларының бетінде «жүре» алады.
5. Дүниедегі ең жақсы еріткіш – су. Ол оттегін, әртүрлі тұздарды, минералдарды және көмірқышқыл газын ерітеді.

(с) 1. Су дене температурасын тұрақтандырады;
2. Фотосинтез процесіне қатысады;
3. Бүйрек және бауырдағы қалдықтарды тазалайды;
4. Дәруменнің және минералдардың таралуын қамтамасыз етеді;
6. Жасушалардың және бұлшық еттердің бірігуін қамтамасыз етеді;
7. Тері жасушаларын ылғалдандырады және сауықтырады;
9. Кейбір тірі ағзалар сусыз тіршілік ете алады;